De grootste seniorenorganisatie in Nederland met ruim 150 organisaties van gepensioneerden

                 en de seniorenorganisaties KBO-Brabant en FASv.

zaterdag 25 september 2021

Indexatie weer een stapje dichterbij

Toen minister Koolmees, vakbonden en werkgevers het pensioenakkoord sloten, beloofden ze ‘een koopkrachtig pensioen’. Een pensioen dat eerder dan onder de huidige regels zou kunnen meegroeien met de prijsstijgingen. Een welkome belofte, nadat de meeste gepensioneerden hun pensioen al zo’n tien jaar niet hadden zien stijgen.

Probleem was wel dat die belofte pas zou worden ingelost bij het ingaan van het nieuwe stelsel dat in het pensioenakkoord werd afgesproken. Met ingang van 2026 dus.

De Koepel Gepensioneerden heeft daar vanaf het begin stevig tegen geprotesteerd: als er aan tien jaar bevriezing van de pensioenen nog eens zes worden aangeplakt voordat indexatie in beeld komt, kun je met recht spreken over een ‘verloren generatie’. Gepensioneerden die nooit zullen meemaken dat hun pensioen wordt verhoogd. Dat was voor de Koepel onaanvaardbaar. Ook in de aanloop naar de nieuwe regels (de zogenaamde ‘transitieperiode’) moet sprake kunnen zijn van indexatie.

Na heel wat overleg en druk zijn de partijen die het pensioenakkoord sloten nu aan het schuiven: inmiddels wordt gesproken over ‘de mogelijkheid van indexatie in 2022’. Dat is een stap, maar wat de Koepel Gepensioneerden betreft nog te vaag.

Daarom spreken John Kerstens en Jaap van der Spek (voorzitter en vicevoorzitter van de Koepel), samen met andere seniorenorganisaties, volgende week opnieuw met minister Koolmees. Overigens stemt de Tweede Kamer volgende week ook over een motie waarvoor de Koepel heeft gelobbyd. Die roept het kabinet op seniorenorganisaties nauwer bij de uitwerking van het pensioenakkoord te betrekken en op korte termijn duidelijkheid te verschaffen over snelle indexatie, een eerlijke overstap naar de nieuwe regels (waarbij rekening wordt gehouden met ontstane indexatie-achterstanden) en meer zeggenschap voor gepensioneerden.

Pensioenen niet omhoog, kosten wel. En hoe!

De pensioenen van de meeste senioren worden inmiddels al dik tien jaar niet of nauwelijks verhoogd. Dat heeft gepensioneerden inmiddels flink wat koopkracht gekost.

En hoewel partijen bij het pensioenakkoord geen haast maken met het snel weer mogelijk maken van indexatie, hoor je ze er in de krant wel eens over. Maar waar je ze nooit over hoort, zijn de kosten die pensioenfondsen maken.

Die kosten bedragen inmiddels, zo blijkt uit onderzoek, meer dan 10 miljard euro. Meer dan 10 miljard. Per jaar. Voor directeuren, bestuurders, accountmanagers, gebouwen, ICT, briefpapier en noem het maar op. Het grootste deel van die 10 miljard gaat echter naar de beleggers die pensioenfondsen inhuren. Die beleggen een geld van henzelf, maar van werkenden en gepensioneerden.

De truc is dat altijd, ook deze keer weer, wordt gezegd dat die kosten wel meevallen als je ze afzet tegen de inmiddels 1900 miljard euro aan pensioenvermogen. Maar wat als je ze nou eens afzet tegen het aantal werkenden en gepensioneerden? Hoeveel ‘betaalt’ elk van hen aan die 10 miljard mee? Nou, ongeveer 1000 euro. Per jaar.

Natuurlijk kost het uitvoeren van pensioenregelingen geld. En natuurlijk moet pensioengeld belegd worden, en moet dat slim gebeuren. Anders wordt niet of nauwelijks rendement gemaakt. En dat is wel nodig.

Maar dat dat zó veel moet kosten! Daar zou je bijvoorbeeld vakbonden toch ook wel eens over willen horen. In de krant. Maar zeker ook in pensioenfondsen, waar ze immers zelf aan het stuur zitten en dus ook over die kosten gaan.

Motie koopkrachtverbetering haalt het niet

Na Prinsjesdag vonden afgelopen woensdag en donderdag de zogenaamde ‘algemene politieke beschouwingen’ plaats.

We hebben daar vast allemaal wat van meegekregen. Over de holocaust, de obsessie van meneer Wilders met mevrouw Kaag, over meneer Baudet die een gedicht voordroeg. En over zaken als de woningmarkt en de klimaatverandering.

Waar je minder over las, was koopkracht. Ondanks het feit dat de economie volgend jaar met 3,5% groeit, gaat de gemiddelde Nederlander er in koopkracht niet op vooruit. En de gemiddelde oudere al helemaal niet.

Toch is er wel over koopkracht gesproken. In het kader van de ‘deal’ die aan het einde van het debat tussen Kamer en kabinet is gesloten, wordt bijvoorbeeld 375 miljoen euro uitgetrokken om de energierekening volgend jaar een beetje in toom te houden en 120 miljoen euro om de algemene heffingskorting wat op te hogen.

Een voorstel van Groen Links en de PvdA om een miljard euro uit te trekken voor extra koopkrachtmaatregelen haalde het niet. Behalve CDA, CU, D66 en de VVD stemden ook Ja21, Omtzigt, SGP en Groep Van Haga daar tegen.

Dat betekent dat er voor de Koepel Gepensioneerden (die hierin samen met andere seniorenorganisaties optrekt) nog flink wat werk aan de winkel is om zeker ook de koopkracht van senioren te verbeteren. Om te beginnen door het weer gaan indexeren van de pensioenen, maar ook in aanloop naar de behandeling van het Belastingplan later dit jaar bijvoorbeeld.

Wordt vervolgd dus.

Overige berichtgeving rond Prinsjesdag 2021

Op onze website plaatsen wij de afgelopen week een aantal berichten rond de derde dinsdag van september. U kunt ze lezen door op de hieronder vermelde links te klikken.

Persbericht: Steun nodig voor kwetsbare jonge senioren (incl. link naar rapport Regioplan)

Prinsjesdag: Geen uitzicht op koopkrachtverbetering senioren

Persbericht: Reacties ouderenorganisaties op Miljhoenennota

Waar houden wij ons mee bezig?

Koepel Gepensioneerden behartigt samen met haar zusterorganisaties en andere ouderenbelangenverenigingen de belangen van de ruim 3 miljoen pensioengerechtigden bij de overheid, politieke partijen en andere relevante instanties.

                                         De grootste seniorenorganisatie in Nederland met ruim 150 organisaties van gepensioneerden

                                                                  en de seniorenorganisaties KBO-Brabant en FASv.

zaterdag 11 september 2021

Afscheid van een bevlogen commissievoorzitter

Ruim voor de periode met Covid-19 aanbrak is afscheid genomen van Joop Blom,

toenmalig voorzitter van de commissie Zorg, Welzijn en Wonen.

Er waren allerlei afscheidsplannen, maar omstandigheden lieten het niet toe.
De commissie heeft toen besloten om een ‘Liber Amicorum’ samen te stellen. Niet zomaar
een boekje, waarin mensen die met Joop hebben samengewerkt, herinneringen ophalen en
verhalen vertellen. Zij willen Joop nog eens in het licht zetten en hun waardering voor Joop
overbrengen.

Als je een aantal mensen uitnodigt een beeld te schetsen van iemand waar ze, al dan niet
langdurig, mee hebben samengewerkt, mag je een gevarieerd beeld van overeenkomsten
én verschillen in hun bijdragen verwachten.
Zo niet bij Joop Blom. Want uit de bijdragen in dit ‘Liber Amicorum’, rijst een opmerkelijk
beeld op van een man die, terugkijkend, bij velen eenzelfde beeld oproept: een ‘self made
man’, grote dossierkennis, harde werker, tikkeltje eigenwijs, netwerker pur sang en bepaald
geen onopvallende, grijze muis.

Een doorzetter, ook in sportief opzicht, tot op hoge leeftijd. Met deze kwaliteiten heeft hij
zich onder andere langdurig ingezet voor Koepel Gepensioneerden en haar
voorgangers. Sterker nog, Joop heeft aan het ontstaan van de koepel een fundamentele
bijdrage geleverd. En dat mag niet onopgemerkt blijven.

Maar uit de bijdragen is meer dan alleen het portret van een man en zijn geschiedenis te
destilleren. Het geeft ook een beeld van de worsteling van een samenleving met belangrijke
thema’s als (betaalbare) zorg, wonen, inkomen en pensioenvoorzieningen. Een beeld van de
telkens wisselende balans tussen overheid, maatschappelijk middenveld en eigen ( burger-)
verantwoordelijkheid. In de laatstgehouden vergadering van de zorgcommissie is de bundel aangeboden aan Joop Blom door de voorzitter van Koepel Gepensioneerden, John Kerstens (foto).

Met dank aan de ‘auteurs’ die bijgedragen hebben, de redactie:
Hans Jägers, Leo Bisschops, Mary van der Horden.

Voltooid leven wetgeving zonder maatschappelijk debat?

De commissie Zorg, Welzijn en Wonen van de Koepel Gepensioneerden heeft in haar recente vergadering gesproken over het initiatief wetsvoorstel over levenseinde begeleiding bij voltooid leven en de mogelijke rol die de Koepel Gepensioneerden in de discussie hierover zou kunnen spelen.

Conclusie van dit overleg is dat het wetsvoorstel verre van ‘voltooid’ is, dat het gericht is op een doelgroep die feitelijk nauwelijks bestaat en, wellicht belangrijker nog, een plek dreigt te krijgen in de Nederlandse samenleving zonder dat daar een maatschappelijk debat aan ten grondslag ligt.

Ook onderkent de commissie dat het wetsvoorstel een bijna prominente plaats heeft in de formatiegesprekken over welke partij met welke gaat samenwerken; of liever wie wie uitsluit. Het onderwerp voltooid leven is té belangrijk om aan politici alleen over te laten, laat staan als inzet van partijpolitiek.

De commissie adviseert dan ook het bestuur van de Koepel Gepensioneerden om in samenspraak met andere seniorenorganisaties een ferm standpunt in te nemen conform het bovenstaande, In de kern; geen wet ‘Voltooid Leven’ zonder maatschappelijk debat over nut en noodzaak van parallelle wetgeving.

Hieronder kunt u de verhandeling Wetsvoorstel “Voltooid Leven”: heeft parallelle euthanasiewetgeving meerwaarde? samengesteld door commissielid Wim Frankenmolen lezen.

Artikel heeft parallelle euthanasiewetgeving meerwaarde?

Vertrouwen komt te voet maar gaat te paard.

De Koepel Gepensioneerden en andere seniorenorganisaties wijzen er al een tijd op: het draagvlak voor het door kabinet, vakbonden en werkgevers in het pensioenakkoord bedachte nieuwe stelsel staat onder druk. Los van het feit dat veel mensen niet snappen waarom het huidige pensioenstelsel zo grondig op de schop moet, slagen partijen bij het pensioenakkoord er al twee jaar niet in de voornaamste beloften daarvan waar te maken.

Er wordt dan inmiddels na druk van seniorenorganisaties wel gesproken over het eerder dan 2027 dichterbij brengen van indexatie van pensioenen, maar hoe en wanneer blijft vaag.

En er wordt dan inmiddels eveneens na druk vanuit seniorenorganisaties wel erkend dat er in de loop der jaren in pensioenfondsen wel heel veel geld van oud naar jong is gegaan en dat dat een rol moet spelen bij het overstappen naar een nieuw stelsel, maar hoe en wanneer blijft ook hier vaag.

Uit een nieuw onderzoek van het blad PensioenPro blijkt dat het vertrouwen in dat nieuwe stelsel niet hoog is. Bijna de helft van de gepensioneerden denkt bijvoorbeeld dat z’n pensioen omlaag zal gaan. En amper 6% denkt dat-ie straks een hoger pensioen tegemoet kan zien. En dat terwijl dat laatste punt nou net volgens kabinet, vakbonden en werkgevers de belangrijkste reden was waarom het pensioenakkoord er moest komen. Met het nieuwe stelsel beloofde men een ‘koopkrachtig pensioen’, een pensioen dat méér dan het huidige zou meestijgen met de inflatie.

De Koepel Gepensioneerden voorspelt dat als partijen bij het pensioenakkoord zo blijven treuzelen met het waarmaken van hun beloften het vertrouwen nog verder gaat afnemen. En daarmee het draagvlak onder hun plannen.

Eerder deze week heeft Koepel-voorzitter John Kerstens minister Koolmees opgeroepen om snel opnieuw met seniorenorganisaties om tafel te gaan. Een eerder gesprek leidde tot de toezegging van de minister dat hij nog eens op de voorstellen van seniorenorganisaties zou ‘kauwen’. Het is nu tijd om te horen wat dat heeft opgeleverd.

Het is twee voor twaalf voor het pensioenakkoord.

Betrek senioren bij het oplossen van de woningnood!

Meer dan eens hoor je dat de huidige woningnood deels wordt veroorzaakt door senioren die ‘te grote huizen bezet houden’. Zo introduceerde De Telegraaf pas, in navolging van het begrip ‘vliegschaamte’, de term ‘woonschaamte’: je zou je moeten schamen als je in een te groot huis woont. Want daardoor is er geen plek voor anderen. Onzin: senioren zíjn niet het probleem op de woningmarkt, sterker nog: ook zíj zijn slachtoffer van de woningnood. Ze kunnen vaak geen kant op.

Maar ze kunnen wel bijdragen aan een oplossing: als er voldoende passende woonruimte is voor senioren brengt dat immers de noodzakelijke doorstroming op de woningmarkt op gang. Verhuist een oudere naar een passende andere plek, dan komt er vaak een huis voor een gezin met kinderen vrij dat op zijn beurt mogelijk weer woonruimte achterlaat voor een starter die nu járen lang op de wachtlijst staat.

De Koepel Gepensioneerden pleit daar al een tijd voor, deze week nog in een gesprek dat voorzitter John Kerstens had met Hans Adriani. Adriani is voorzitter van de landelijke taskforce Wonen en Zorg. Taskforce Wonen en Zorg (taskforcewonenzorg.nl) Daarin participeren onder meer gemeenten, woningcorporaties, zorgverzekeraars en de landelijke overheid. Het aanpakken van de woningnood door óók voldoende passende seniorenwoningen te bouwen, maakt prominent deel uit van het door de Koepel en andere seniorenorganisaties gepresenteerde Manifest ‘Op naar een integraal ouderenbeleid’.

Het lijkt erop dat de politiek zich daar langzaam iets van begint aan te trekken. Zo wordt in het recente ‘concept-regeerakkoord’ dat D66 en VVD deze zomer in elkaar sleutelden expliciet gesproken over extra te bouwen seniorenwoningen en sprak de Taskforce Zorg en Wonen de ambitie uit de komende jaren 60.000 extra woningen voor ouderen te bouwen. Het begin is er, maar nog niet meer dan dat.

Wat óók moet om daar echt een succes van te maken, is senioren en hun organisaties betrekken bij een en ander: wie kent nou de woonwensen en verhuisbelemmeringen van senioren beter dan senioren zelf? Ook die wens van de Koepel vindt steeds vaker gehoor.  ‘Meer nodig dan standaardflatje om ouderen uit te groot huis te krijgen’ | NOS

Kritiek op pensioenakkoord uit eigen kring

Na meer dan tien jaar steggelen (waarin werkenden minder pensioen opbouwden, gepensioneerden koopkrachtverlies leden en de politiek vrij spel kreeg om de AOW-leeftijd te verhogen), sloten vakbonden en werkgevers in 2019 een pensioenakkoord met het kabinet Rutte 3. Een akkoord dat de ophoging van de AOW-leeftijd afremde, indexatie dichterbij moest brengen, ertoe zou leiden dat flexwerkers en zzp-ers pensioen gingen opbouwen, dat na 45 jaar werken pensioen mogelijk zou maken, het nabestaandenpensioen zou verbeteren en mensen in zware beroepen tijdelijk de mogelijkheid gaf eerder uit te treden.

Nu, dik twee jaar later, zijn de meeste van die beloftes niet ingelost (na 45 jaar met pensioen en betere pensioenopbouw voor flexwerkers en zzp-ers), hebben ze nog geen ‘handen en voeten gekregen’ (eerdere indexatie en verbetering van het nabestaandenpensioen) of voldoen ze niet aan de verwachtingen.

Dat laatste geldt voor de uittredingsregeling voor mensen in zware beroepen. Daarover worden best wel regelmatig afspraken gemaakt in cao’s. Maar het aantal mensen dat er daadwerkelijk gebruik van maakt, valt vies tegen. De reden: het pensioen dat je dan ontvangt (1847€ bruto), is te laag. Niet genoeg om redelijk van rond te komen. Zeker als je geen eigen geld hebt om je uitkering aan te vullen. En dat  is vooral het geval voor de mensen voor wie de regeling bij uitstek bedoeld was: mensen die zwaar werk hebben verricht voor een allesbehalve hoog salaris.

Kritiek op deze regeling was er al langer. Maar komt inmiddels ook van de vakbonden zelf, die ‘m dus eerder nog afspraken en destijds een van de grootste pluspunten van het akkoord noemden. Nu zegt men: ‘Kennelijk is de financiële vergoeding te beperkt om de stap te zetten. Er zal echt iets bij moeten.’ Kritiek op vroegpensioenregeling: ‘Zo was het niet bedoeld’ | Nieuwsuur (nos.nl)

En dat klopt. Het zou mooi zijn als de vakbond dat alsnog voor elkaar weet te krijgen.

En wat net zo belangrijk is: dat men de belofte van een koopkrachtig pensioen, van indexatie dus (en wel zo snel mogelijk) ook eindelijk inlost. Daar wordt nu in de krant soms iets moois over geroepen (‘Dat moet’), maar in gesprekken zijn het alleen de Koepel Gepensioneerden en de andere seniorenorganisaties die daar echt werk van proberen te maken. Net als van het belangrijke punt dat bij de overstap naar een nieuw systeem serieus rekening moet worden gehouden met het feit dat de afgelopen jaren in pensioenfondsen heel veel geld ‘van oud naar jong’ is gegaan.

Er moet nu echt wat gaan gebeuren bij de uitwerking van het pensioenakkoord. De tijd dringt, de ontevredenheid onder met name gepensioneerden (ook binnen de vakbonden) neemt toe en het geduld raakt op.

Werk aan de winkel dus!

SER Themabrief Pensioenen en AOW

Nieuwsbrief met nieuws, overheidsinformatie en recente boeken en artikelen over het thema pensioenen en AOW.

Waar houden wij ons mee bezig?

Koepel Gepensioneerden behartigt samen met haar zusterorganisaties en andere ouderenbelangenverenigingen de belangen van de ruim 3 miljoen pensioengerechtigden bij de overheid, politieke partijen en andere relevante instanties.