Nieuwsbrief 16, 2018

Publicatiedatum: zaterdag 28 april 2018.

De zorgplicht van banken.

Cees van Tiggelen is lid van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) namens de seniorenorganisaties KBO-PCOB, NVOG en NOOM. In het MOB zijn diverse aanbieders en gebruikers van het betalingsverkeer vertegenwoordigd zoals ouderenorganisaties, de Consumentenbond, het MKB, Detailhandel, de Betaalvereniging Nederland en de Nederlandse Vereniging van Banken. DNB zit het MOB voor en het ministerie van Financiën stuurt de adviezen door aan de Tweede Kamer. Van Tiggelen is tevens voorzitter van de werkgroep ‘Toegankelijkheid en Bereikbaarheid’ van het MOB waarin ook het belang van kwetsbare groepen als bepaalde groepen ouderen wordt besproken. ‘Ook toekomstige kwetsbare groepen zullen niet zomaar online kunnen bankieren. Lees hier verder…

Pensioenen: Governance bij Pensioenfondsen.

Bij stemmingen op 3 april in de Tweede Kamer over Pensioenen is een motie aangenomen die de regering oproept om met de pensioensector in overleg te treden over maatregelen om de diversiteit te vergroten. Met name wordt gevraagd om  de sector te laten monitoren welke vacatures in pensioenfondsbesturen vrijkomen en bij te houden hoe vaak die vervuld worden door een vrouw of iemand onder de 40, en hierover de komende twee jaar halfjaarlijks te rapporteren.
N.B. Onder de knop “Publicaties” op de NVOG-site zijn  de sheets terug te vinden die op 17 april zijn gebruikt bij de themamiddag Governance Pensioenen.

Pensioenen: Financiële positie pensioenfondsen in verslechterd.

Pensioenfondsen staan er minder goed voor dan eind vorig jaar, blijkt uit een overzicht van De Nederlandsche Bank (DNB). De dekkingsgraad van Nederlandse pensioenfondssector is in het eerste kwartaal van dit jaar gedaald met 1,2 procentpunt naar 107,5%.

Dat de financiële positie van de fondsen in de eerste drie maanden van 2018 verslechterde, komt aan de ene kant doordat de waarde van de verplichtingen toenam tot €1242 mrd. Aan de andere kant nam het vermogen af: dat daalde met €10 mrd naar €1336 mrd. Dat komt volgens DNB vooral door verliezen van de fondsen op hun aandelenportefeuilles.

Beleidsdekkingsgraad
Hoewel de dekkingsgraad voor het eerst in vijf kwartalen daalt, stijgt de zogeheten beleidsdekkingsgraad naar 107,8%. Deze graadmeter speelt een belangrijke rol bij het besluit om pensioenen te korten of te verhogen met inflatie en is een gemiddelde van de afgelopen 12 maanden. De sterke stijging van de dekkingsgraden vorig jaar, ijlt daardoor nog na in de beleidsdekkingsgraad.

Buffer
De sector als geheel heeft nog steeds meer pensioengeld in kas dan absoluut noodzakelijk. Maar bij een flink aantal pensioenfondsen is de buffer te klein.

Met deze dekkingsgraden heeft de sector als geheel nog steeds een kleine buffer: er is meer pensioengeld in kas dan absoluut noodzakelijk. Maar bij een flink aantal pensioenfondsen ontbreekt een buffer, of is die buffer te klein om op termijn kortingen op de pensioenen te voorkomen. Pensioenfondsen moeten een minimale beleidsdekkingsgraad van rond de 104% hebben. Als zij vijf jaar onder die grens blijven, moeten zij korten.

Korten
Bij 45 fondsen van de ruim 200 pensioenfondsen hangt de deelnemers dit scenario nog steeds boven het hoofd. Bij deze fondsen zijn volgens DNB circa 3,4 miljoen actieve en 1,9 miljoen pensioengerechtigde deelnemers aangesloten. Dat is ongeveer 60% van alle actieve en pensioengerechtigde deelnemers.

Vorige week maakten de grote vijf pensioenfondsen hun dekkingsgraden per eind maart al bekend. Die is bij ambtenarenpensioenfonds ABP (103%), pensioenfonds Zorg en Welzijn (99,8%), het pensioenfonds voor de Bouw (117,1%) en de ­metaalfondsen PME (100,3%) en PMT (101,5%) licht gedaald.

Bron: Het Financieele Dagblad 25.04.2018

Koopkracht: nieuws uit kabinet en parlement.

Flexibele AOW?
Minister Koolmees van Sociale Zaken noemde eerder een flexibele AOW-leeftijd ‘geen kansrijke optie om verder uit te werken’. Maar.…. zeer recent is in de CAO “Bouw&Infra” afgesproken dat werkgevers en werknemers gezamenlijk bij de overheid gaan aandringen op maatregelen om voor de zware beroepen in de bouw- en infrasector tot een flexibele AOW te komen. Zij zullen bepleiten dat de AOW moet kunnen ingaan na 45 gewerkte jaren. (zie PvdA-voorstel AOW leeftijd en de aanbieding aan minister W. Koolmees).
Diverse politieke partijen blijven daarnaast bezig om voorstellen voor een flexibeler AOW-leeftijd dan wel een minder snelle stijging nader uit te werken. Echter, deze week lazen we in de krant dat minister Koolmees geen uitlatingen wil doen over de vorderingen in het overleg tussen werkgevers en werknemers. En ook op andere gestelde vragen tijdens een congres van ’s lands grootste pensioenfonds kwamen uit zijn mond geen duidelijke antwoorden. Het lijkt er dan ook op dat een akkoord verder weg is dan ooit…..

Zorg, Welzijn, Wonen en Mobiliteit.

Aan de slag voor een gezonder Nederland.
Al eerder schreven wij dat preventie in de zorg een van de belangrijkste doelstellingen is van de regering. Onlangs heeft Staatssecretaris Blokhuis het Nationaal Preventie akkoord aangekondigd. Er zijn nu een drietal voorzitters aangesteld die met een groot aantal instellingen de drie thema’s: Roken, (Jolande Sap), het tegengaan van overgewicht en stimuleren van gezond eten (Erik van der Burg) en problematisch alcohol gebruik (Leo Meijer) gaan voorbereiden.

Er moeten stevige ambities en controlemaatregelen worden ontwikkeld voor een gezonder Nederland.  Er moeten maatregelen komen waar alle inwoners (en dus ook de ouderen!) beter van worden. In de loop van 2018 moet dit akkoord worden gesloten en moet Nederland aan het werk!
(Persbericht Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 20 april 2018)

Zorg voor ouderen in beeld; overgrote deel ouderen woont thuis.
De Nederlandse Zorg Autoriteit publiceerde deze week de eerste monitor over de zorg voor ouderen.
Hieruit blijkt dat verreweg de meeste ouderen vanaf 65 jaar (94%!) gewoon thuis wonen. Ook van de 85-plussers woont 70% nog thuis, vaak met ondersteuning van wijkverpleging. De meeste 65-plussers zijn vitaal en gebruiken nauwelijks meer zorg dan de gemiddelde Nederlander. Maar de zorgkosten stijgen sterk met de leeftijd.  Voor 85-plussers liggen de gemiddelde kosten vier keer hoger dan de kosten voor mensen tussen de 65 en 75 jaar
Bijna 50% van de totale zorguitgaven in Nederland (€ 79 miljard in 2018!)  wordt besteed aan de ouderen vanaf 65 jaar die 20 % van de bevolking uitmaken! 189.000 Ouderen wonen nu in een verpleeghuis, daar gaat 40% van de uitgaven aan zorg voor ouderen naar toe (dus 20% van de totale kosten in Nederland!)
Het gaat hierom zorg die betaald wordt uit de zorgverzekeringswet, wet langdurige zorg en de wet maatschappelijke ondersteuning.  De zorg voor ouderen staat op dit moment volop in de belangstelling. Zoals bekend heeft minister van VWS onlangs het PACT voor de ouderenzorg uitgebracht om de ouderenzorg in Nederland verder te verbeteren, maar ook om de kostenontwikkeling te beheersen!

Nieuwsbrief 15, 2018.
Publicatiedatum: vrijdag 20 april 2018.

Pact voor de ouderenzorg.
Zoals bekend is het ministerie van VWS tezamen met nu bijna 80 ondertekenaars van het PACT, waaronder alle ouderen- en gepensioneerdenorganisaties, bezig actieplannen op te zetten. De actieplannen: “Eén tegen eenzaamheid” en “Thuis in het verpleeghuis, waardigheid en trots op elke locatie” zijn deze maand al gepubliceerd en het actieplan “Langer thuiswonen ” volgt in mei.
De reeds uitgebrachte actieplannen zijn te vinden op onze website of kunt u hier (Eenzaamheid) en hier (Verpleeghuis) downloaden.
De commissie Zorg, Welzijn, Wonen en Mobiliteit beraadt zich op de wijze waarop NVOG en KNVG op deze actieplannen kunnen inhaken. Daarbij zullen wij zeker ook de lidorganisaties gaan betrekken. Hierover hoort u binnenkort meer. Als er bij u al ideeën opborrelen horen wij dit graag van u!

Kabinet pakt fouten en fraude in de zorg aan.
Onlangs was zowel op de TV, radio als in de kranten te lezen hoe een malafide zorgmakelaar in staat is geweest om, soms met medewerking van cliënten die zorg nodig hadden, miljoenen Euro’s voor zichzelf achterover te drukken die niet voor zorg werden gebruikt. Dit is geld dat door de Nederlandse gemeenschap solidair met premies bij elkaar is gebracht en dus voor de zorg moet worden ingezet.
Deze week heeft de regering de Tweede Kamer medegedeeld dat dit niet kan en aangekondigd dat zij met een aanpak komt om onbedoelde fouten en opzettelijke fraude in de zorg tegen te gaan.
Er zullen ook scherpere eisen worden gesteld aan organisaties die willen toetreden tot de zorg zodat malafide bureaus die zorggeld ten eigen behoeve zouden willen gaan gebruiken kunnen worden geweerd.
Wij vinden dat een goede en hoognodige zaak en wachten de voorstellen van de regering af.

Nieuwsbrief 14, 2018.

Publicatiedatum: vrijdag 13 april 2018.

Berichten uit kabinet en parlement over koopkracht, inkomen en AOW.

AOW-leeftijd

Op dinsdag 3 april jl. is een groot aantal moties in de Tweede Kamer in  stemming gebracht. De moties die voortkwamen uit eerder overleg over pensioenen in de Commissie SZW over de AOW-leeftijd zijn helaas alle verworpen. Zoals bekend (zie ook de toetsingscriteria) zijn de seniorenorganisaties voorstander van een minder snelle stijging van de AOW-leeftijd, maar daarvoor is dus geen kamer-meerderheid gevonden.

Koopkracht

Woensdag 11 april is in de Tweede Kamer gedebatteerd over de koopkracht en zijn diverse moties ingediend (stemmingen volgen later deze maand). Het hoofdthema was de al dan niet herkenbare welvaartsstijging in Nederland, respectievelijk van de gemiddelde Nederlander.
Basis voor het debat waren enerzijds Kamervragen, en anderzijds de reactie daarop van minister Koolmees (SZW). Zie de links onderaan dit artikel voor twee brieven van de minister.
Samengevat komt het er op neer dat minister Koolmees zelf nogal positief is over de koopkrachtontwikkeling. Daarbij heeft hij zelfs een theorie ontwikkeld, dat de eigenlijke koopkracht veel beter is dan volgens het CPB (en dus ook zijn eigen ministerie) tot nu toe wordt gemeld, omdat hij met name de verhoging van de zorguitgaven wil aanmerken als koopkrachtverbetering!
In het Financieel Dagblad staat een goede toelichting op dit verhaal met de kop: “Illusionist Wouter Koolmees ziet veel meer koopkracht dan hardwerkende Nederlander”.
Eveneens op woensdag 11 april is in de Financiële Commissie van de Tweede Kamer gesproken over een brief van minister Hoekstra (Financiën) over de vermogens- en inkomenspositie van ouderen (zie link onderaan het artikel).
Het ANP (en de NOS) hebben hierover bericht in een klein artikel met de nogal gekleurde kop
“Ouderen zitten er best warmpjes bij”. Deze kleuring werd overigens wel uitgelokt door de teneur in de brief van de minister. Hij betoogt dat de huidige generatie ouderen een gemiddeld betere inkomens- en vermogenspositie heeft dan de generatie van 10 jaar geleden, maar ook beter dan de huidige jongeren in Nederland, respectievelijk ouderen in het nabije buitenland. Hij vergelijkt dus generaties en niet de individuele inkomensontwikkeling!
Als slotzin wordt dan nog wel toegevoegd, dat het hier om gemiddeldes gaat.
Citaat van minister Hoekstra: “Natuurlijk gaan achter gemiddeldes ook verschillen schuil. Huishoudens met ouderen kunnen net zo goed een laag inkomen hebben of weinig vermogen. Het kabinet zal daarom oog blijven houden voor financieel kwetsbare groepen in de samenleving.”
Al met al probeert Financiën de discussie over koopkrachtplaatjes een kennelijk het kabinet passende wending te geven. Maar in de Tweede Kamer zitten diverse koopkracht-specialisten, en die zullen hierop vast goed kunnen reageren, zoals ook al is gebleken bij de behandeling van de brieven van minister Koolmees.

brief beantwoording Kamervragen door minister Koolmees (13-2)

kamerbrief minister Koolmees inz. welvaartstijging (6-4)

brief minister Hoekstra inz. inkomens- en vermogenspositie ouderen (9-4)

“Kwaliteitskader” Wijkverpleging.

Na het ” kwaliteitskader” verpleeghuizen, dat geleid heeft tot het onverwachte gevolg om het landelijk budget met ongeveer 20% (€ 2,1 miljard!) te verhogen voor verbetering van de kwaliteit in verpleeghuizen in de komende 4 jaar, wordt thans hard gewerkt aan een “kwaliteitskader” voor de wijkverpleging.

Dit nieuwe “kwaliteitskader” is nu bijna af en wordt momenteel beoordeeld door deskundigen vanuit deze sector van de gezondheidszorg. Dit moet een antwoord geven op de vraag wat goede wijkverpleging is gezien vanuit cliënten, zorgprofessionals, zorgorganisaties en financiers (zorgverzekeraars!). In ieder geval zal dit niet leiden tot een verhoging van het budget! Jammer!
Men ziet de wijkverpleging als een team van deskundige verpleegkundigen die zich inzetten voor de gezondheid en zelfredzaamheid van degenen die wijkverpleging nodig hebben. Verpleegkundigen en verzorgenden helpen niet alleen thuis achter de voordeur, maar moeten ook preventief in de wijk actief zijn om meer vraag naar wijkverpleging of andere zorg te voorkomen.

Uiteraard blijven de cliënten centraal staan. Dat kunnen cliënten zijn die ondersteuning nodig hebben vanwege gezondheidsproblemen, maar het kan ook gaan om mensen zonder een vraag naar zorg, maar die steun nodig hebben bij het vinden naar een gezondere levensstijl.
In alle gevallen moeten wijkverpleegkundigen proberen mensen zoveel mogelijk in staat te stellen hun eigen leven voort te zetten ondanks beperkingen door gezondheid of leeftijd.
Zelfredzaamheid en kwaliteit van leven zullen de uitgangspunten zijn van de wijkverpleging. Zij zal wel goede zorg en ondersteuning moeten bieden, maar men zal ook toenemend een beroep doen op de cliënten om, tezamen met hun naasten, zelfredzaam te zijn.

Een van de grote knelpunten zal zijn het gebrek aan verplegend en verzorgend personeel. De schaarste aan personeel en de steeds grotere vraag naar wijkverpleging door het langer moeten thuis wonen door onze vergrijzende maatschappij zal zeker problemen gaan opleveren.
Echter, de bedoelingen van de opstellers van dit nog in de steigers staande  “kwaliteitskader” is om ook daarop en antwoord te kunnen geven.
Een zaak is zeker: Er is een grote omslag nodig in de regelgeving, waardoor de administratie aanmerkelijk wordt verminderd en dus meer tijd vrijkomt voor het echte werk van de wijkverpleegkundige!
Men wil het nieuwe systeem invoeren in de loop van 2019, laten wij er het beste van hopen.
Wordt  vervolgd.

Stemmen voor verantwoordingsorgaan.

Gedurende de maand april kunnen personen die bij het ABP pensioen opbouwen en pensioengerechtigden die van dit fonds pensioen ontvangen, hun stem uitbrengen op een van de kandidaten die op de lijst voor deelnemers of op de lijst van pensioengerechtigden staan. Koen de Maat (voorzitter van ons platform SOI) is kandidaat op lijst 4 van de Pensioengerechtigden van het ABP, de lijst FOG-ABP.

Op de website van FOG-ABP staan de bij NVOG aangesloten lid-organisates; daar vindt u meer informatie over de verkiezingen en een uitleg waarom een stem op een onafhankelijke belangenbehartiger erg belangrijk is.

LO Nieuwsbrief 4, 2018.

Publicatiedatum: vrijdag 6 april 2018.

Hervorming pensioenstelsel blijft moeilijk.

Minister Wouter Koolmees (D66) van Sociale Zaken heeft er ‘alle vertrouwen in dat ‘op korte termijn’ een akkoord wordt bereikt over hervorming van het pensioenstelsel. Dat schrijft hij woensdag in een brief aan de Tweede Kamer. U kunt de brief hier lezen.

In een artikel van Het Financieele Dagblad kunt u meer lezen over dit onderwerp.

Nieuwsbrief 13, 2018.
Publicatiedatum: vrijdag 30 maart 2018.

Hoopvolle geluiden tijdens maatschappelijk forum NVB.
Op 15 maart heeft de heer Cees van Tiggelen namens NVOG het maatschappelijk forum bijgewoond dat de NVB (Nederlandse Vereniging van Banken) die dag had in het gebouw van Koninklijke Munt in Utrecht had georganiseerd.
Namens de banken waren aanwezig de heren v.d. Boogert van ING, van der Horst van ABN-AMRO, Draijer van de Rabobank en Oostendorf van de Volksbank. Alle 4 zijn lid c.q. voorzitter van de raad van bestuur van hun bank. Verder waren er 20 klanten van die banken bij om deel te nemen aan de discussie. Voorts waren er vertegenwoordigers van steakholders zoals NVVK, ANBO, NRI, NIBUD en Veilig thuis en een notaris.
De gespreksonderwerpen waren:
*wat vinden we belangrijk aan (digitaal) bankieren
*wat verwachten we van de bank nu en in de toekomst
*hoe kan een bank helpen bij het maken van financiële keuzes als u ouder en misschien ook afhankelijker wordt
*hoe kunnen banken helpen om financiëel misbruik te voorkomen.
Van Tiggelen geeft hieronder een korte impressie van het forum, waarin hij dankbaar gebruik heeft gemaakt van de discussies in de MOB-werkgroep Bereikbaarheid en Toegankelijkheid, met name ook over het onderzoek bij kwetsbare groepen naar hun beleving van het betalingsverkeer en het basis bankieren.
Onze afgevaardigde stelde aan de orde dat er een kwetsbare groep is in de samenleving van ongeveer 4 miljoen mensen (laaggeletterden, niet of minder digitaal vaardig, mensen met een psychische of lichamelijke beperking, bepaalde groepen ouderen etc) . Zoals uit de laatste monitor is gebleken, scoren bepaalde onderdelen van het betalingsverkeer en het basis bankieren minder positief of zelfs negatief tov andere consumenten. Van Tiggelen heeft gemeld dat er thans een diepteonderzoek plaats vindt onder deze groep en dat de uitkomsten ervan behandeld zullen worden in de WTB in april a.s..
Hij is van mening dat we nu reeds kunnen vaststellen dat deze groep het moeilijk heeft en het zeker nog moeilijker zal krijgen, zeker als de banken volop (blijven) inzetten op innovaties in digitalisering en efficiëncy. Alsdan komt genoemde groep aan de kant te staan. Zijn oproep aan de banken was: wat gaan jullie er aan doen om deze groep binnen de (bancaire) boot te houden c.q. weer te krijgen. Uit reacties van klanten en vertegenwoordigers van steakholders was op te maken dat het vorenstaande werd onderkend.
De reacties van de banken kan als volgt worden samengevat: er zijn al c.q. zullen (verdere) initiatieven worden genomen om het aantal senioradviseurs uit te breiden, het aantal contactpunten in aantal te verhogen (in verzorgings tehuizen, gemeenschapshuizen, andere plaatsen waar die groep komt etc). Mogelijk uitbreiding van contactpunten met franchisenemers werd ook genoemd. Ook, waar gewenst, uitbreiding van gesprekken aan de keukentafel.
Onderkend werd tevens dat die gesprekken niet alleen zouden behoeven te gaan over deelname aan het betalingsverkeer en het basis bankieren, maar ook waar gewenst en mogelijk over financiële keuzes bij het afhankelijker worden en hoe kan financiëel misbruik worden voorkomen. Ook aandacht voor een levenstestament werd daarbij genoemd. Alle banken meldden, ook na afloop, zeer geInteresseerd te zijn in de uitkomsten van ons verdiepend onderzoek. Dat klinkt bemoedigend!
Maar: zowel in de WTB als het MOB zullen we de banken op hun daden (blijven) beoordelen! Van Tiggelen stelt voor om in de WTB eens te bekijken of we naar analogie van de spreiding van bankkantoren en geldautomaten ook de contactpunten in de toekomst in beeld kunnen brengen.
De discussies over afhankelijk worden en financiëel misbruik waren inhoudelijk heel goed. Ook daarover zijn concrete afspraken gemaakt. Alles overziend kon Van Tiggelen met voldoening terugkijken op de bijeenkomst.

(Ont)regel de zorg! De helt minder tijd kwijt aan onzinnige administratie!
We weten allemaal dat in de zorg door zorgverleners veel administratieve handelingen moeten worden gedaan. Hierover wordt al jarenlang gediscussieerd. Afgelopen dinsdag kreeg zorgminister Bruno Bruins in een via de radio rechtstreeks uitgezonden programma een document met 60 verbeterpunten overhandigd. Joop Blom, voorzitter van de gezamenlijke comissie ZWWM van NVOG/KNVG was erbij en maakte van deze bijeenkomst een kort verslag dat u hier kunt lezen.

SER nieuwsbrief.
De nieuwste aflevering van de Themabrief Pensioenen en AOW van de Sociaal Economische Raad is uit. U kunt hier klikken om de themabrief online te lezen,

De nominale zorgpremie 2019.
Vorig jaar is in onze nieuwsbrief al aangekondigd dat de nominale premie die door de zorgverzekeraars wordt vastgesteld extra zal gaan stijgen . Dit was al verwacht voor 2018 maar de stijging bleef gelukkig binnen de perken.
Nu hebben zowel CZ als Zilveren Kruis bij de publicatie van hun resultaten 2017 laten weten dat hun reserves zodanig zijn geslonken (door de zgn. premiesubsidie die men al een paar jaar hebben gegeven vanuit hun reserves), dat verwacht moet worden dat dit voor 2019 niet meer kan. Men verwacht een premiestijging die het dubbele is van 1-1-2018.
Als de zorg de kosten in de zorg niet in de hand kan houden (zie ook het artikel over (Ont)regel de zorg!), dan zal daaraan niet te ontkomen zijn.

Nieuwsbrief 12, 2018.
Publicatiedatum: vrijdag 23 maart 2018.

Minister Koolmees: “De SER is nu aan zet”.
Dinsdag 20 maart zaten vertegenwoordigers van KNVG/NVOG, KBO-PCOB, ANBO, NOOM, Senioren CNV, FNV en De Unie (VCP) bij minister Koolmees van SZW (en 4 ambtenaren) aan tafel voor een eerste kennismaking. De jongeren werden vertegenwoordigd door de voorzitters van FNV-jongeren, CNV-jongeren en Young Professionals. Dit op gezamenlijk initiatief van NVOG en KNVG, die reeds in november van het vorig jaar een brief aan de minister stuurden met het verzoek om een kennismakingsgesprek.
De bedoeling van deze ontmoeting was dan ook een wederzijdse uitwisseling van gedachten en informatie. Maar ook om te laten zien dat de ouderenorganisaties heel bewust willen werken aan een goed pensioenstelsel en aan behoud van koopkracht en dat men dit samen met de jongeren wil doen. Eensgezindheid (met natuurlijk wel hier en daar wat verschillen van opvatting) tussen de generaties kan namelijk voor iedereen voordelen bieden. Door op deze manier naar buiten te treden worden ouderenorganisaties steeds meer een gewaardeerde gesprekspartner, hetgeen overigens ook bleek uit een gesprek dat beide voorzitters van NVOG en KNVG onlangs met de voorzitter van de SER, mevrouw Hamer voerden. Ook in dat gesprek bleek dat wij op relevante ogenblikken in het wordingsproces van het nieuwe pensioenstelsel zullen worden betrokken.
Minister Koolmees gaf in het gesprek aan dat hij er (bewust) voor heeft gekozen om eerst het advies van de SER te willen afwachten maar dat hij achter de schermen al wel indringende gesprekken voert en ook hij, net als de ouderen en jongeren, vindt dat er snelheid moet worden gemaakt. Ook benadrukte hij dat vernieuwing van het pensioenstelsel alleen goed kan gaan wanneer die plaats vindt binnen de collectiviteit, risicodeling en solidariteit. Verplichtstelling is volgens hem hierbij een vereiste. Ook een stabielere rekenmethode moet in het nieuwe stelsel worden opgenomen.
De bewindsman ziet in dat de huidige gang van zaken niet alleen nadelige gevolgen heeft voor gepensioneerden maar dat die ook slecht is voor de jongeren/actieven die inmiddels in hun pensioenopbouw behoorlijk achterlopen Ook op dit punt vinden ouderen en jongeren elkaar. De minister bracht ook naar voren dat het voor het draagvlak van oplossingen in het nieuwe pensioenstelsel belangrijk is dat gepensioneerden en jongeren zich er ook in zouden kunnen herkennen. Verder overleg is dus erg belangrijk en dat zal de komende tijd in een klein gezelschap (vanzelfsprekend met feedback naar de achterbannen) worden voortgezet.
De uitkomst van het gesprek van afgelopen dinsdag is dat we als organisaties van ouderen en gepensioneerden verder in het overleg worden betrokken en dat we, nu we gezamenlijk optrekken, zeker als serieuze gesprekspartner worden beschouwd. We zitten daarmee (nog) niet aan de onderhandelingstafel maar worden wel gehoord we kunnen wel degelijk invloed uitoefenen. Wij denken dat minister Koolmees “breder” denkt dan sommige partijgenoten in de Tweede Kamer. Het feit dat hij de bijeenkomst liet uitlopen en ook ruimte gaf aan meer onderwerpen dan die op de agenda stonden, laat zien dat hij ons als gesprekspartner zeer serieus neemt en onze meningen over pensioenzaken goed tot zich wil nemen.
De conclusie is dat het initiatief van ouderen- en gepensioneerdenorganisaties om alle partijen bij elkaar aan tafel te krijgen en regelmatig te overleggen met alle belanghebbenden inzake pensioenen en koopkracht, is geslaagd en zal worden voortgezet.

Koopkrachtraming 2018 en 2019 van het CPB.
Afgelopen donderdag 22 maart zijn niet alleen de uitslagen van de verkiezingen bekend gemaakt, maar is ook het nieuwe Centraal Economisch Plan (CEP) gepubliceerd door het Centraal Plan Bureau (CPB). Dit geeft de economische verwachtingen voor 2018 en 2019 weer, en dus ook de gemiddelde koopkrachtontwikkeling. In enkele hoofdlijnen:
• “De Nederlandse economie is op stoom maar het begrotingssaldo verbetert niet”.
• De inflatie stijgt, maar blijft relatief laag (maar gepensioneerden verliezen in 2018 gemiddeld 0,2% extra aan koopkracht ten opzichte van de verwachting met Prinsjesdag). In doorsnee resteert nog een koopkrachtstijging van 0,4%.
• In 2019 neemt de koopkracht voor de meeste Nederlanders wel duidelijk toe. Dat geldt ook voor gepensioneerden: een geraamde verbetering van de mediane koopkracht met 1,3%, mede door verhoging van de Algemene heffingskorting, en aanpassing van de Ouderenkorting.

Door ouderen, voor ouderen.
Wat vinden ouderen zelf belangrijk als het gaat over wonen, welzijn en zorg? Wat zijn nu echt waardevolle verbeteringen?
Het antwoord op die vragen kan natuurlijk het best worden gegeven door de ouderen zelf.
Ouderen, vertegenwoordigd in het ouderenplatform van Beter Oud, hebben samen met hun achterban de vragen beantwoord. In een mooie folder valt te lezen wat voor ouderen belangrijk is gedurende 3 fases in hun leven.
Drie fases
• De fase waarin zij zich voorbereiden op de toekomst;
• De fase waarin zij zo zelfstandig mogelijk wonen, met en zonder beperkingen;
• De fase waarin de zorg haar intrede doet, met opnames in het ziekenhuis.
Per fase worden aandachtspunten benoemd. Voor iedere fase zijn ook voorbeeldprojecten vermeld. Dat zijn projecten die volgens ouderen bewezen waardevol en succesvol zijn.
De folder
De aandachtspunten in de folder zijn zowel bedoeld voor de oudere zelf, als voor organisaties en instanties die zich bezighouden met het verbeteren van wonen, welzijn en zorg voor ouderen.
Bent u benieuwd wat u in de fase “voorbereiden op de toekomst” allemaal kunt doen om zelf de regie te houden? Lees dan vooral de 7 aandachtspunten die in dat kader worden beschreven. U klikt hier om de folder te lezen.

Beschouwing over koopkracht (voor de liefhebbers).
Als onderdeel van het CEP 2018 geeft het CPB deze keer een verhelderend beeld van de betekenis van “hun” koopkrachtplaatjes, onder de kop “Koopkrachtplaatjes, wat koop je ervoor?”.
Heel kort samengevat: “Statische koopkrachtplaatjes geven inzicht in de effecten van economie en beleid, maar zijn minder geschikt voor een vertaling naar de privéportemonnee. Met beleid kan de spreiding in de inkomensverdeling worden omgebogen, maar het sturen op precieze cijfers achter de komma gaat voorbij aan de onzekerheid die onlosmakelijk is verbonden aan het maken van een raming”.
Op de CPB-site is daarnaast nog een zeer instructief en fraai artikel met beeld gemaakt ter toelichting op het begrip koopkracht. CPB geeft hierin antwoord op vragen als ” Wat bedoelen we precies met koopkracht? Hoe komen de koopkrachtcijfers tot stand? Wat kun je ermee? En hoe lees je een medianentabel, een boxplot of een puntenwolk?. U kunt het allemaal bekijken op het pdf-documentje “Koopkracht in beeld” (link onderaan dit artikel) maar beter nog: ga naar de CPB-site https://www.cpb.n/koopkracht voor een dynamische versie, waarin kan worden doorgeklikt naar achterliggende plaatjes.
En via de CPB-website is uiteraard ook het complete rapport CEP2018 te vinden.
Koopkracht in beeld

Nieuwsbrief 11, 2018.

Publicatiedatum: vrijdag 16 maart 2018.

Actieprogramma ministerie VWS om het personeelstekort in de zorg op te lossen.

In de zorg werken ongeveer 1,2 miljoen mensen. De vraag naar zorg  neemt enorm toe, zowel in de ziekenhuizen, in de zgn.1e lijn zorg (huisartsen, fysiotherapeuten, tandartsen etc.) als in verpleeghuizen en andere zorgcentra. Er dreigt op korte termijn een tekort van 100 tot 125 duizend medewerkers. Nu al lopen wachtlijsten op, mede door een tekort aan deskundig personeel.

Woensdag bracht de regering een actieprogramma naar buiten (68 pagina’s!) hoe men de komende 3 jaar dit tekort wil gaan wegwerken. Via voorlichting wil men bereiken dat meer leerlingen, studenten, zij- instromers en herintreders kiezen voor de zorg. Men wil het image van de zorg daarvoor “opkrikken” en duidelijk maken wat het werk in de zorg inhoudt. Daar is dikwijls veel onduidelijkheid over

Men wil ook het werken in de zorg beter laten aansluiten bij de wensen van de medewerkers en ook op de opleiding die men heeft genoten. Het werk moet leuk blijven en het ziekteverzuim moet worden teruggedrongen. Men moet plezier in het werk krijgen, wat door de grote werkdruk en niet optimale organisaties wel eens wegvalt!

Ook wordt meer gestuurd op arbeidsplannen hiervoor in de regio. In het actieprogramma worden vele voorbeelden genoemd die men als kan gebruiken voor het eigen plan in de regio.
De techniek zal ook een nog grotere rol meten spelen. Vanuit een door de Universiteit van Nijmegen deze maand georganiseerde bijeenkomst: “Techniek voor betere zorg binnen 5 jaar” werd gezegd dat de grote personeelstekorten in de zorg niet alleen opgelost kunnen worden met 120.000 arbeidskrachten, maar dat ook de techniek daarbij betrokken moeten worden. Wij denken dat dit juist is, maar als patiënten zullen wij wel aan technische oplossingen moeten wennen.

De waarheid zal wel in het midden liggen zoals men dat noemt. Eén ding is zeker: er moet wat gebeuren in de organisatie en de personeelsbezetting van de zorg en de wijze van werken in de zorg om de steeds stijgende vraag naar zorg, ook door vergrijzend Nederland, te kunnen opvangen. Als wij de 2 ministers en de staatssecretaris van VWS mogen geloven: zij staan erachter en zullen hun uiterste best doen om het gestelde doel te bereiken, maar hebben wel de medewerking nodig van de gehele zorg uitvoering en de zorgvragers  in Nederland
Wij blijven dit volgen en activeren.
Wilt u dit advies lezen, klik dan hier.

Maak kennis met SeniorWeb!

SeniorWeb is een vereniging die als missie en heeft ‘participatie én zelfontplooiing van alle senioren in de digitale samenleving’. De  kracht zit in inspiratie, educatie en ondersteuning. SeniorWeb is een landelijke vereniging met circa 3.000 vrijwilligers, ruim 425 leslocaties in het hele land en zo’n 150.000 leden (zie ook onze infographic voor meer cijfers: https://www.seniorweb.nl/infographic).

Men werkt samen met partners als Rabobank, de ouderenbonden, Plus Magazine en Max. Maar ook met zorginstellingen, overheden en bibliotheken. Leden van SeniorWeb ontvangen een kwartaalmagazine (Enter), kunnen (online) cursussen volgen, telefonisch, online en computerhulp aan huis krijgen en ontvangen wekelijks een digitale nieuwsbrief met relevante content over (digitale) zaken die betrekking hebben op het dagelijks leven van senioren.

Het is zeer de moeite waard om een kijkje te nemen op de website van SeniorWeb.

NVOG activiteitenoverzicht 2017.

Het chronologisch overzicht van NVOG activiteiten, dat jaarlijks word samengesteld, is weer klaar. U kunt het overzicht van 2017 hier downloaden (pdf) of bekijken op de website. Lid-organisaties kunnen het overzicht aaan hun leden doorsturen, in een nieuwsbulletin verwerken en het op hun website plaatsen.

Nieuwsbrief 9, 2018.

Publicatiedatum: maandag 5 maart 2018.

Themamiddag.

Dinsdag 17 april a.s. wordt door KNVG/NVOG een themamiddag georganiseerd over “Governance Pensioenen”. Aanvang: 14.00 uur, eind 17.30. Plaats van handeling is de grote zaal van de Blue Sky Group aan de Professor E.M. Meijerslaan 1 in Amstelveen.

Bent u van plan te komen, wilt u dit dan melden aan Belinda Koops, secretariaat NVOG via het emailadres: nvog@gepensioneerden.nl

Nieuwsbrief 10, 2018.

Publicatiedatum: vrijdag 9 maart 2018.

Pleidooi voor een ouderenvriendelijke samenleving.

In november 20017 hebben NVOG en KNVG met 23 andere organisaties een oproep gedaan aan de  landelijke en gemeentelijke  overheden om te komen tot een oudervriendelijke samenleving. Wij publiceerden  hierover in onze nieuwsbrief van november 2017

Wij  hadden ons aan deze actie  aangesloten mede omdat dit paste in onze actie van september 2017: Seniorvriendelijk gemeentebeleid.

Het Pleidooi richt zich vooral op ouderen met een kwetsbare gezondheid met een wankel evenwicht tussen “draagkracht” en “draaglast”. Ook  over de wijze  waarop wij kunnen zorgen als maatschappij dat ouderen blijven meetellen

In eerste instantie is deze oproep gezonden naar de landelijke overheid. Het blijkt dat de minister van VWS dit goed heeft gelezen want in het PACT voor de Ouderenzorg  (waarover in deze nieuwsbrief meer nieuws) wordt er diverse malen naar verwezen.
Afgelopen week is de verspreiding van dit Pleidooi uitgebreid naar de lokale politieke partijen in alle gemeenten van Nederland. Dit heeft al geleid tot veel vragen vanuit de gemeenten naar de opstellers!

De deelnemers aan dit Pleidooi werden opgeroepen om hun leden ook  te informeren en te activeren om dit mee te nemen naar  de discussies van lokale politieke partijen die in alle gemeenten plaatsvinden.
Een exemplaar van het “Pleidooi” kunt u hier downloaden en  is te vinden op de website van NVOG.

Pensioenproblematiek.

Steven van Weyenberg (44) is al jaren pensioenwoordvoerder van D66 in deTweede Kamer. Hij is voorstander van een verbeterd pensioenstelsel, naar zijn zeggen, voor jong en oud. Sinds de laatste Kamerverkiezingen heeft hij in Martin van Rooijen (75) van 50Plus een nieuwe en geduchte tegenspeler gekregen. Van Rooijen weet veel van pensioenen en is vanwege een vroeger kamerlidmaat-schap (hij was ook staatssecretaris) ook goed thuis in ‘Den Haag’.

Het zgn. dubbelinterview wat NVOG voorzitter Jaap van der Spek met beide bewindslieden hield, is een interessant verhaal geworden waarbij de tegenstellingen tussen beide politieke partijen duidelijk uit de verf komen. Maar waarbij ook de ingewikkelde problematiek rond ons huidige pensioenstelselen de eventuele vernieuwing daarvan op een heldere manier over het voetlicht wordt gebracht.

U kunt het artikel, dat eerder verscheen in het tijdschrift Ons Pensioen van de BPP en in het magazine Pensioenbelangen van de NBP hier lezen.

PACT voor de ouderenzorg.

Op 8 maart is door 41 organisaties en minister Hugo de Jonge van VWS (foto) het PACT voor de ouderenzorg ondertekend. Naast alle ouderen- en gepensioneerden organisaties ondertekenden o.a. Zorgverzekeraars Nederland, de landelijke huisartsenvereniging, CNV, VNO/NCW, MKB Nederland, de branchevereniging van thuiszorgorganisaties, Patiënten Federatie Nederland maar ook bedrijven als KPN en Albert Heijn en vele organisaties in zorg en wonen dit Pact.

Regelmatig informeren wij over acties en andere activiteiten die NVOG en KNVG tezamen met andere organisaties opzetten om de zorg voor ouderen te verbeteren. Met deze grote, door minister de Jonge persoonlijke getrokken actie, worden zowel de ouderenorganisaties als de uitvoerders van zorg als het bedrijfsleven bij elkaar gebracht om binnen 3 jaar iets zeer positiefs te bereiken voor alle ouderen in Nederland.

De minister zei in zijn inleiding dat dit PACT nodig is omdat de samenleving er anders uit gaat zien door de groei van het aantal ouderen ten opzichte van het aantal jongeren en het feit dat de ouderen steeds ouder worden. Op dit moment werken al 1 op de 7 werknemers in Nederland in de zorg en als wij niets doen zijn dat er in 2040 1 op de 4! Dat kan niet en daarom zullen wij de samenleving moeten veranderen.Door het ondertekenen van dit PACT zeggen de ondertekenaars: Minister je kunt op ons rekenen de komende jaren om de ouderen zorg beter te organiseren en de bevolking duidelijk te maken dat er veranderingen nodig zijn.

Er zijn drie grote deelgebieden die met het PACT moeten worden aangepakt:
1. Eenzaamheid signaleren en doorbreken.
2. Zorgen dat mensen met goede zorg en ondersteuning langer thuis kunnen wonen.
3. De Kwaliteit van de verpleeghuizen verbeteren.

De komende maanden wordt in diverse groepen gewerkt aan voorstellen. NVOG en KNVG doen daar volop aan mee. Het is de bedoeling dat binnen 3 maanden een volledig plan wordt klaargestoomd dat dan aan de Tweede Kamer kan worden aangeboden. De uitvoering zal worden begeleid door een zgn. focusgroep van ouderen  die de vinger aan de pols moet houden. Wij houden u op de hoogte.

Hier kunt u de tekst van het PACT  downloaden, maar u kunt het ook vinden op de website van NVOG. Lees het eens door!

Wanneeer u hier klikt kunt u de foto bekijken met de logo’s en handtekeningen van alle deelnemers (tot op heden) aan het PACT voor de ouderenzorg.

Nieuwsbrief 8, 2018.

Publicatiedatum: vrijdag 2 maart 2018.

AOW en AOW-leeftijd.

Bijna een jaar geleden (op 20 april 2017) heeft NVOG samen met KNVG, ANBO, KBO-PCOB en NOOM een brief gestuurd aan mevr. Schippers, in haar rol als kabinets-informateur. Daarin werd o.a. gepleit voor een minder snelle verhoging van de AOW-leeftijd. Dat signaal is vooralsnog niet opgepakt door het kabinet Rutte III maar wellicht komt het toch weer op de agenda, in het kader van de brede discussie over de toekomst van ons pensioenstelsel. (zie ook het artikel “De uitgestoken hand van Woter Koolmees uit Het Financieele Dagblad van 27 februari 2018).

Voor de lezers van onze nieuwsbrief heeft de commissie Koopkracht, Inkomen en AOW overzicht gemaakt van de actuele beleidsopvattingen over de AOW van diverse seniorenorganisaties en twee vakcentrales. En daaruit blijkt ook dat een minder snelle verhoging van de AOW-leeftijd speerpunt blijft voor de seniorenorganisaties (en FNV wil zelfs bevriezing).

AOW opvattingen (pdf)

Ouderen en ziekenhuisopname.

Ik las de afgelopen twee weken twee artikelen over ouderen en ziekenhuisopname. ACTIZ heeft een onderzoek laten uitvoeren naar onnodige ziekenhuisopnames van ouderen. Als ouderen in het weekend thuis in problemen komen, is het ziekenhuis de enige plek waar ze naartoe kunnen gaan via de spoedzorg. Het ziekenhuis beslist dan dikwijls tot opname, om na het weekend te bezien wat er aan zorg nodig is. Elk jaar bezoeken 800.000 ouderen de spoedeisende hulp van ziekenhuizen. Daarvan worden er 543.000 opgenomen, terwijl slechts in 40% daarvan medisch specialistische zorg noodzakelijk is. Jaarlijks belanden dus ruim 300.000 ouderen onnodig in een ziekenhuisbed. Kosten € 1,4 miljard!

Door stevig investeren in preventie voor ouderen, extra wijkverpleging, snelle diagnoses en b.v.  halfjaarlijkse check ups voor kwetsbare ouderen, kan veel onnodige kosten in de zorg worden bespaard.  Ook de inrichting van bedden voor een tijdelijk verblijf in dependances van verpleeghuizen zou kunnen helpen om deze kwetsbare ouderen uit het verpleeghuis te houden.

Zo las ik deze week hierover een artikel in SKIPR, het vakblad voor zorg. Om te voorkomen dat 65plussers zonder medisch specialistische noodzaak in het ziekenhuis belanden, heeft zorgverzekeraar DSW met een ziekenhuis en een verpleeg/verblijfhuis afgesproken dat door het ziekenhuis de in aanmerking komende ouderen die zich melden op de spoedeisende hulp niet worden opgenomen maar doorverwezen naar dit verpleeghuis voor een tijdelijke opname. 75% van de ouderen die zich in de laatste 3 maanden hebben gemeld op de spoedeisende hulp, werden doorverwezen naar dit verpleeghuis om even bij te komen. Zo blijven de benodigde ziekenhuisbedden beschikbaar en krijgen patiënten de juiste zorg op een juiste plek. En de oudere gaat weer terug naar het eigen huis als het kan.

Wij hopen dat meer zorgverzekeraars tezamen met de ziekenhuizen en de verpleeghuizen die tijdelijke opnames aanbieden, dit soort afspraken maken. Ook wordt een definitieve opname in een verpleeghuis hiermee uitgesteld (of afgesteld). Dit geeft ruimte voor degenen die een ziekenhuisopname of definitieve verpleeghuisopname nodig hebben en bespaart de samenleving onnodige kosten.

Joop Blom,
Voorzitter ZWWM