Koepel Gepensioneerden luidt de noodklok

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Minister W. Koolmees

23 maart 2020 JB/MVE/2020.024

Betreft: Corona crisis en gepensioneerden

Geachte Heer Koolmees,

Met groot respect heeft de gepensioneerdenorganisatie ‘Koepel Gepensioneerden’ kennis genomen van alle maatregelen die het Kabinet nu neemt om de huidige Coronacrisis het hoofd te bieden. Wij zien en herkennen daarin de speciale aandacht voor kwetsbare groepen ouderen en dus ook de gepensioneerden, en waarderen dat zeer.

Wij begrijpen en hebben er veel begrip voor, dat de aandacht van het Kabinet op dit moment vooral uitgaat naar het beheersen van de majeure en hoogst onzekere sociale, economische en directe financiële impact van deze crisis. De pensioenen, en dan met name de pensioenen in de tweede pijler die ook zwaar geraakt worden als gevolg van de economische impact van deze crisis, vormen in dit bredere kader en in deze fase van de crisis slechts een beperkt onderdeel daarvan. Voorlopig kunnen dit jaar de ingegane pensioenen vooralsnog ‘normaal’ doorbetaald worden, terwijl voor werkenden en zzp’ers waar wel inkomensval dreigt, het Kabinet met passende (inkomenscompenserende) maatregelen komt.

Situatie gepensioneerden Voor gepensioneerden speelt een mogelijke (extra) korting ten gevolge van de crisis pas tegen het eind van het jaar (2020). Niettemin maken ook gepensioneerden zich zorgen of het nieuwe pensioenstelsel, dat o.b.v. het pensioenakkoord wordt uitgewerkt, gegeven de huidige crisissituatie, wel tijdig (dit jaar) zodanig zal zijn uitgewerkt dat pensioenkortingen ook in 2021 voorkomen kunnen worden. Zeker als deze kortingen het aantoonbare directe (economische en financiële) gevolg zijn van de huidige crisis, vragen wij het Kabinet om in ieder geval voor het eind van het jaar ook voor gepensioneerden tot een vorm van crisiscompensatie te komen. Wij hebben kennis genomen van de mededeling dat DNB heeft aangekondigd om ook voor pensioenfondsen te onderzoeken welke mogelijke maatregelen genomen kunnen worden om de gevolgen van de crisis te beperken. Wij achten dit een goede zaak en nemen aan dat die maatregelen met het Kabinet worden afgestemd. In het belang van een zorgvuldige communicatie en afstemming, vragen wij u om door DNB en wellicht aanvullend ook door de verantwoordelijke ambtenaren van SZW te worden gehoord in de overwegingen van de te nemen maatregelen en de hoogte en wijze van compensatie, voordat die een feit zijn.

23 maart 2020 JB/MVE/2020.024 2

Vervolgens begrijpen wij uit de toelichting van verschillende deskundigen in de Tweede kamer (18 maart 2020) en in Nieuwsuur (17 maart 2020) dat ondanks de ‘naar beste kunnen’ geformuleerde aanpak van het Kabinet, niet uitgesloten kan worden dat met name onder de groepen ouderen en gepensioneerden er sprake kan zijn van een extreem aantal overlijdensgevallen. Te denken valt aan bijvoorbeeld meer dan 20.000 overlijdensgevallen (voorzichtige schatting). Ook deze verwachte ontwikkeling zal waarschijnlijk de groep van gepensioneerden hard raken en zal ook van invloed zijn op het pensioenresultaat van de pensioenfondsen (meer resultaat op sterfte/langlevenrisico).

Een tweede effect zal zijn dat een groot aantal gepensioneerden die in de komende crisisperiode op de intensive care behandeld zullen worden ook na die behandeling nog langdurig en soms zelfs levenslang extra zorg zullen moeten krijgen. Er is dan sprake van blijvend invalidering (naar een citaat van Gommers in antwoord op Tweede Kamer vragen). Ook voor de sociale en financiële gevolgen van deze problematiek vragen wij de aandacht van het Kabinet in het crisismanagementprogramma dat momenteel wordt uitgerold.

Pensioenpremies Ook begrepen wij dat een van de te nemen crisismaatregelen wellicht zou kunnen inhouden dat pensioenpremies niet in alle gevallen meer (volledig) betaald hoeven te worden. Wij verzoeken u om, indien deze maatregel wordt overwogen, die in overleg met ons zo te implementeren dat gepensioneerden daardoor niet in hun uitkering of indexatiecapaciteit geraakt worden, of als daarvan wel sprake is, daarvoor gecompenseerd worden.

Communicatie Tenslotte beseffen wij dat er veel speelt in het beheersen van de huidige crisissituatie, zeker waar het ouderen en gepensioneerden betreft. Weet daarbij dat wij als Koepel te allen tijde voor u en het Kabinet klaar staan om zo mogelijk als vertegenwoordiger van de (belangen van) gepensioneerden een rol te spelen in de communicatie of de afwegingen die het Kabinet voor deze kwetsbare doelgroep gaat maken. Wij vertrouwen erop dat u of het Kabinet tijdig met ons zult schakelen als dat noodzakelijk is, zeker als zich slecht nieuws boodschappen lijken te gaan aftekenen aan het crisis firmament.

Wij wachten uw antwoord met belangstelling af. Echter en vooral wensen wij het Kabinet veel sterkte en kracht toe in deze moeilijke tijd en vertrouwen erop dat op gepaste wijze en in relatie tot de gehele omvang van de te managen crisis, er ook voldoende aandacht zal blijven voor de inkomenssituatie, de zorg en de sociaaleconomische positie van de gepensioneerden.

Met vriendelijke groet,

Koepel Gepensioneerden

Joep Schouten                   Jaap van der Spek Co-voorzitter             Co-voorzitter

Ter kennisname: DNB, Dhr. K. Knot, President Pensioenfederatie, Mw. Edith Maat Voorzitter Klankbordgroep en Stuurgroep via Dhr. R. Beil