vrijdag 22 februari 2019
Van de voorzitter.
Aan tafel bij minister Koolmees
In zijn brief aan de Tweede Kamer over de vernieuwing van het pensioenstelsel heeft minister Koolmees in de laatste alinea gezegd, dat hij met de verschillende partijen in gesprekken input wil krijgen. Reacties op zijn in de brief verwerkte gedachten over de vernieuwing van het pensioenstelsel na het mislukken van het overleg tussen vakbonden, werkgevers en overheid. Voor de verzending van de brief heeft hij met een vertegenwoordiging van de senioren en jongeren op 22 januari aan tafel gezeten en na het verzenden van de Kamerbrief wederom op 19 februari. Omdat er dan meer onderzoek nieuws te verwachten is, spreken de delegatie en de minister elkaar op 4 april opnieuw.
Tijdens het gesprek van 19 februari liet de minister zich vervangen door de directeur generaal Gert Jan Buitendijk, omdat hij door griep was geveld. Het was een open gesprek waarin alle ruimte was om vragen te stellen en antwoorden te geven op de 10 punten uit de brief van de minister. Onze reactie was voorbereid door de pensioencommissie van KNVG en NVOG, waaraan ook actief wordt meegewerkt door deskundigen van de ANBO en de KBO-PCOB.
Door de ambtenaren werd gemeld dat de Kamerbrief van de minister (aan de Tweede Kamer beloofd na het mislukken van de pensioenonderhandelingen) uit gegaan is van het regeerakkoord en niet van de al bijna bereikte resultaten, omdat het ministerie onzeker is over de vraag of de vakbonden mogelijk terug zouden kunnen komen op wat al bereikt was en dat in dat geval de Kamerbrief een verkeerde basis zou hebben. Minister Koolmees en het ministerie gaan er echter vanuit, dat wat al bereikt was ook wat hen betreft verder zou kunnen worden uitgewerkt in nadere onderhandelingen.
De minister heeft de commissie parameters (deskundigen onder leiding van ex-minister Dijsselbloem) gevraagd om op basis van de ontwikkelingen na te gaan hoe de rekenrente er voor de komende tijd uit zou moeten zien. Nadrukkelijk binnen de kaders van het huidige financiële toetsingskader. Dat laatste houdt in dat de commissie geen uitbreiding heeft gekregen om na te denken over een mogelijk betere rekenrente in een vernieuwd stelsel. De minister blijft overigens vasthouden aan het belang van de risicovrije rente als basis voor de toekomstbestendigheid van het stelsel. Wij hebben nogmaals aangegeven, dat deze ooit in het leven opgeroepen rekenmethode een politieke invalshoek heeft en gebaseerd is op het oude idee, dat een zekere uitkering een zeer voorzichtige berekening van de verplichtingen met zich meebrengt, terwijl de werkelijkheid van alle dag juist aangeeft, dat het gebruiken van die risicovrije rente onzekerheid geeft. Ook gezegd, dat heel veel deskundigen, maar ook Europa, van oordeel zijn, dat een vernieuwing van het stelsel juist ruimte geeft voor andere en betere rekenregels. En als dat zo is, hoe komt het dan dat de minister zo halsstarrig blijft vastzitten aan die risicovrije rente?
We hebben nog een argument ingebracht. De minister erkent dat er een onbalans is tussen het berekenen van de te betalen premie en het berekenen van de verplichtingen (wat de pensioenfondsen in kas moeten hebben om later te kunnen uitbetalen) en dat daaraan wat moet worden gedaan. Hij worstelt echter met het feit dat er weinig tot geen vertrouwen meer is in de overheid en langzamerhand ook niet meer in het stelsel. Zowel bij gepensioneerden als bij jongeren, zij het om van elkaar verschillende redenen. Bij de vernieuwing van het stelsel zou hij graag ook het vertrouwen willen herstellen. Van onze kant hebben wij erop gewezen, dat het vertrouwen nooit zal kunnen herstellen als de minister vast blijft houden aan ooit ingenomen standpunten over de rekenrente (welk rendement heb je echt nodig?), zonder bereid te zijn deskundigen te vragen naar wat zij adviseren ten aanzien van verstandige rekenregels bij een vernieuwd stelsel. Als de minister de bereidheid niet heeft open te staan voor wat deskundigen daarover zeggen, dan zal het resultaat zijn een duidelijk politieke keuze zonder een fatsoenlijke onderbouwing. Waarmee het vertrouwen beslist niet terugkomt. De ambtenaren zullen onze argumentatie en de suggestie van de inzet van deskundigen met de minister bespreken.
Wij hebben aangegeven, dat we blij zijn dat de minister van oordeel is dat ook organisaties van senioren en jongeren input moeten kunnen leveren aan zijn tafel en dat de minister op relevante momenten ons daarbij actief betrekt en dan ook serieus naar ons luistert, maar dat wij ook een rol willen spelen aan de onderhandelingstafel zelf als die (mogelijk na de verkiezingsdatum van 20 maart) weer van start gaat. Of zo’n onderhandelingstafel er komt is afhankelijk van wat er aan onderzoeksresultaten komen en de reactie daarop van vooral de vakbonden. Het gaat bijvoorbeeld om de vraag wat de consequenties zullen zijn als de zogenoemde één op één relatie in de AOW ‘met elkaar gemiddeld een jaar ouder worden en dan ook een jaar later met pensioen’ en de vraag wat te doen met de uitvallers voor de pensioengerechtigde leeftijd bij zware beroepen.
In het anderhalf uur durende gesprek van 19 februari hebben we nog een aantal punten, aangereikt door de pensioencommissie, besproken. Weliswaar meer van technische aard, maar wel belangrijk. Daarop komen we in het volgende gesprek van 4 april terug.
Aan de gesprekken met de minister nemen deel:
Jan R. de Jong (senioren FNV en CNV-senioren)
Manon Vanderkaa (KBO-PCOB)
Willem Reijn (ANBO)
Jaap van der Spek (KNVG, NVOG en NOOM)
Vertegenwoordiging jongeren van CNV (coördinator Semih Eski), FNV en VCP
Verscherpt toezicht op afgifte rijbewijzen.
Eind januari stuurden NVOG en KNVG een brief naar Den Haag waarin werd gevraagd om maatregelen te treffen tegen de grote achterstand in de afgifte van rijbewijzen bij het CBR. Dinsdag ontvingen wij een reactie van het CBR waarin wordt gezegd dat men 75-plussers meer voorlichting wil geven over het verlengen van hun rijbewijs.
Bovendien werd vandaag bekend dat minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat bij het CBR verscherpt toezicht gaat toepassen vanwege de grote achterstanden bij het verstrekken en verlengen van rijbewijzen. Lees hier het artikel hierover van RTV Utrecht.
Wilt u uitgebreidere informatie lezen over de maatregelen die het CBR neemt om de ouderen te helpen bij het verlengen van hun rijbewijs, dan klik u hier.
Herinnering extra Algemene Vergadering.
Heeft uw vereniging zich al opgegeven voor de extra Algemene Vergadering op vrijdag 15 maart a.s.? Tijdens deze bijeenkomst verzamelt het bestuur graag uw reacties op de concept afspraken voor de beoogde fusie van NVOG en KNVG. Als achtergrondinformatie kan het adviesrapport van de fusiecommissie worden gebruikt. Als basis voor de bespreking dienen de op 4 februari aan de verenigingen toegezonden documenten. Eventueel sturen we u desgevraagd de stukken nogmaals toe.
U kunt zich voor deze belangrijke beraadslaging tot 6 maart a.s. per e-mail aanmelden bij Belinda Koops, secretariaat NVOG nvog@gepensioneerden.nl, onder vermelding van de namen van maximaal drie afgevaardigden van uw vereniging.
NVOG en KNVG gaan de ether in.
De werkgroep seniorenactie (de gezamenlijke seniorenorganisaties) heeft na de debatmanifestatie van 19 november besloten om, in verband met beschikbare tijd en energie van mensen, nog een drietal activiteiten op te pakken. Dat gebeurt naast de voortdurende diplomatie aan de pensioentafels en in de maatschappelijke en politieke pensioennetwerken. De bedoeling is om langs de zijlijn druk uit te oefenen op de diplomatieke weg, maar wel zo dat het de diplomatieke weg niet in de wielen rijdt.
Momenteel wordt een overzicht gemaakt van wat de politieke partijen in hun programma’s en hun uitingen de laatste maanden hebben gezegd over de pensioenen en welke daarvan wel of niet passen in de toetsingscriteria van organisaties van senioren en gepensioneerden. De eerste resultaten zijn niet hoopgevend, in die zin dat de politieke partijen (op enkele uitzonderingen na) zich nauwelijks uitlaten over voor pensioenen belangrijke onderwerpen. Als ze dat doen is het vaak in vaagheden. De pensioencommissie gaat het nu verder uitwerken om te kijken wat we er (onder meer publicitair) mee kunnen doen.
Woensdagavond gaan Joep Schouten (KNVG) en Jaap van der Spek (NVOG) in overleg met Tuur Elzinga, de pensioenbestuurder van het FNV. Eén van de onderwerpen is de vraag of we mee gaan doen met de manifestatie op 18 maart. Voorwaarden zijn wel dat we een ‘eigen podium’ moeten krijgen en dat we het inhoudelijk eens kunnen zijn met wat er gebracht wordt. Dat laatste is belangrijk omdat sommige standpunten van de vakbonden niet in overeenstemming zijn met en in het belang van gepensioneerden. Een voorbeeld daarvan is het bevriezen van de AOW-leeftijdsgrens op 66 jaar. Wij zijn het wel eens met een vertraging en het loslaten van de één op één relatie ‘een jaar ouder worden en dan ook een jaar later met pensioen’, maar bevriezing betekent dat ook de pensioenfondsen de koppeling zullen maken, waardoor er meer geld uit de pensioenpotten nodig is voor pensioenuitkeringen op een vroeger moment en dat daardoor de indexeringen nog weer verder worden uitgesteld, dan wel kortingen dichterbij komen.
Tenslotte is besloten om drie weken radiocommercials (spotjes) uit te zenden vanaf eind volgende week op NPO Radio 1, 4 en 5. Het bestuur heeft daarmee ingestemd, maar wel met de opmerking dat we daarna de effecten moeten evalueren. Naast het uitoefenen van druk op overheid en pensioenonderhandelaars, gaat het er ook om hoorbaar te maken (voor alle gepensioneerden, maar vooral ook voor onze eigen achterban) dat we veel energie steken in de belangenbehartiging, in dit geval op het terrein van de pensioenen. Het voornemen is om in april/mei, als de onderhandeling mogelijk weer op gang zijn gekomen, met een tweede serie te komen, wat meer op de inhoud gericht. We gaan dus de ether in!
Pact voor de Ouderenzorg.
Nationale Coalitie en lokale coalities tegen eenzaamheid
Op 12 februari 2019 vond in den Haag een bijeenkomst plaats over programmaonderdeel ”Eén tegen Eenzaamheid” van het Pact voor de ouderenzorg.
Uiteraard was hierbij ook NVOG/KNVG vertegenwoordigd.
Doelstellingen van het programmaonderdeel zijn:
- Eenzaamheid signaleren en bespreekbaar maken.
- Eenzaamheid doorberekenen duurzaam aanpakken.
Eenzaamheid: eenzaam word je niet zomaar!
Oorzaken zijn o.a.: verweduwing, verlies van gezondheid, armoede, verhuizing, verlies van mobiliteit, verlies van naasten, institutionalisering, langer thuis wonen etc. Eenzaamheid is divers, en dit komt niet alleen voor bij ouderen maar zeker ook bij jongeren!
Om iets te doen aan eenzaamheid worden vanuit de overheid tal van initiatieven opgestart. Dat is landelijk, maar de echte oplossingen moeten worden geïnitieerd in dorpen en steden, en dan vooral in de wijken. Daarvoor is door het ministerie van VWS een zogenoemd aanjaagteam aangesteld om te activeren dat gemeenten lokale coalities gaat smeden om gemeentelijk of per wijk dit probleem, dat steeds groter wordt, aan te pakken en oplossingen te vinden. Daar professionals dat niet alleen kunnen zal zeker een beroep moeten worden gedaan op de (jonge) senioren in de gemeente die hierbij kunnen helpen. De inzet van vrijwilligers zal moeten worden geactiveerd! Vandaar de oprichting van, naast een Nationale coalitie, lokale coalities van samenwerkende organisaties in de gemeente.
Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid
NVOG en KNVG hebben zich aangesloten bij de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid. Wij hebben de volgende verklaring ondertekent:
“Ik zie dat eenzaamheid iets is waar wij alleen met zijn allen iets aan kunnen en moeten doen. Daarom zet ik mij samen met het ministerie van VWS en andere organisaties in voor het verminderen van eenzaamheid onder ouderen. Ik wil me daartoe in ieder geval de komende twee jaar inzetten als deelnemer aan de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid en neem daarom deel aan verdiepingsmeetings om mijn organisatie te (laten) inspireren en het landelijk netwerk mee vorm te geven. Ik stimuleer mijn (lokale) vestigingen in het land om deel te nemen aan de lokale coalities tegen eenzaamheid en betrek ouderen, hun familie of buurtbewoners bij mijn aanpak”
“Door deel uit te maken van een netwerk uit allerlei sectoren word ik toegerust met kennis en kunde en ben ik onderdeel van een krachtige beweging die landelijk en lokaal het verschil maakt om eenzaamheid te verminderen”
ANWB project AutoMaatje
Als uitvloeisel van onze inzet om eenzaamheid te bestrijden hebben wij met de ANWB afgesproken om het project “AutoMaatje” te promoten. Meer hierover op de Themadag die NVOG en KNVG op 27 maart 2019 organiseren.