vrijdag 15 maart 2017

Aflossingsvrije hypotheken en “blijversleningen”

Aflossingsvrije hypotheken

Vanuit het overleg met de platformvoorzitters zijn vragen gekomen over mogelijke problemen met aflossingsvrije hypotheken, vooral waar het een eventuele verlenging betreft. Onderstaand een korte toelichting op de stand van zaken. Meer gedetailleerde informatie is onder meer te vinden via organisaties als de Consumentenbond en de Vereniging Eigen Huis die ook actief overleggen met o.a. de grootbanken om betere hypotheek-voorwaarden te verkrijgen.

Betere voorwaarden

Mede door regelmatig overleg in het Platform Hypotheken en door politieke en maatschappelijke druk, is er duidelijk verbetering bereikt op het gebied van hypotheekverlenging. Zo zijn er bijv. ingaande januari 2018 verbeteringen doorgevoerd m.b.t. NHG-hypotheken (ruimere grenzen, en geen overlijdensrisicoverzekering meer verplicht); daarnaast mag voor kortere leningen getoetst worden met de geoffreerde rente, i.p.v. de toetsrente.

Ook enkele andere regels zijn versoepel en er is zeker voor senioren ook meer maatwerk toegezegd (“comply or explain”). Zoals (onder voorwaarden) toetsing op de werkelijke lasten, zeker v.w.b. de NHG-eisen (NHG staat voor Nationale Hypotheek Garantie). In 2019 is de NHG-grens verhoogd naar € 290.000.

Campagne  “Aflossingsblij”.

De Nederlandsche Bank verwacht (in een rapport van 8 oktober 2017), dat nog ongeveer 200.000 50+-huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek mogelijk in de problemen komen aan het einde van de looptijd, waar ze zich niet altijd van bewust zijn. Mede daarom zijn de gezamenlijke banken de informatie-campagne “Aflossingsblij” gestart, en zullen ze potentiële probleemgevallen met voorrang uitnodigen voor overleg.

Overzicht van de actuele situatie

• Het Platform hypotheken is het centrale overlegcircuit van Rijksoverheid, Toezichthouders, Fondsen, Kredietverstrekkers en -adviseurs, Nibud, Vereniging Eigen Huis en diverse branche-organisaties.
• Van alle hypotheekschulden in Nederland bestaat de helft uit leningen waarop niet regelmatig wordt afgelost.
• Er is ook regelmatig overleg van gepensioneerdenverenigingen (van met name de grootbanken) met hun sponsor (bijv. bij ABN-AMRO).
• Er komt steeds meer aandacht voor leningen ten behoeve van verduurzaming van de eigen woning (“Blijversleningen”).

Voorbeeld: In “Actief” (blad voor ABN-AMRO Postactieven, oktober 2018) is een artikel opgenomen over Hypotheken en overbruggingskredieten (door Jan  Groot Koerkamp en Peter Berkhout). Dit artikel geeft een overzicht van door de ABN-AMRO  Hypotheken al doorgevoerde verbeteringen, en wat nog open staat (zoals de mogelijkheid van een losse overbrugging,en de optie van verzilvering van maandlasten pas bij verkoop van de woning).

Toelichting: De Blijverslening (Bron Koepel Adviesraden sociaal domein in advieswijzer nr. 14, 2018)
“Gemeenten kunnen senioren stimuleren na te denken over het levensloopbestendig maken van hun woning en het aanbrengen van woningaanpassingen. Hiervoor is een cultuurverandering en bewustwording nodig. Voor de mensen díe besluiten de woning aan te passen, speelt de financiering een rol. Lang niet alle senioren hebben voldoende spaargeld om dergelijke maatregelen te betalen. Ook is het voor deze doelgroep moeilijk om geld te lenen. Steeds meer gemeenten bieden de blijverslening aan om mensen te helpen investeringen te doen in het levensloopbestendig maken van hun huis. De gemeente stemt de blijverslening af op de eigen doelstellingen. De voorwaarden worden door de gemeente zelf bepaald, w.o. de maximale hoogte van het leenbedrag. De voorwaarden worden vastgelegd in een verordening. De regeling wordt uitgevoerd door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn).”

Meer achtergrond informatie is ook te vinden op onze website bij de rubriek Koopkracht onder het tabblad “Publicaties”. Klik hier voor een rechtstreekse link naar dit onderdeel van de NVOG website (op die pagina even naar beneden scrollen).

(9 maart 2019, Joop Blom / Maarten Maas)

AGE newsletter March

We hebben weer een link voor u naar de nieuwsbrief van AGE Europe (engelstalig).

vrijdag 8 maart 2019

Tweede Kamer neemt motie cash betalen aan.

In onze nieuwsbrief van vorige week publiceerden wij een tweetal artikelen over het betalen met contant geld bij apotheken. Veel apotheken houden vast aan het pin-only beleid waarmee men voorbij gaat aan het feit dat contant geld nog steeds een wettig betaalmiddel is en dat dit ook zo moet blijven. De consumentenbond ging in discussie met de beroepsvereniging om de noodzaak van cash betalen duidelijk te maken. De apotheken hielden echter voet bij stuk en daarom werd besloten de politiek te vragen om maatregelen te nemen.

Maandag dienden CDA en 50PLUS bij de Tweede Kamer een motie in om het betalen met contant geld bij apotheken blijvend mogelijk te maken. NVOG, NOOM, ANBO, Ieder(in) KBO-PCOB en de Patiëntenfederatie Nederland hebben deze motie gesteund met het sturen van deze oproep.

De volgende dag, toen in de Tweede Kamer over deze motie werd gestemd, werd de motie aangenomen! Een mooi resultaat dankzij de gezamenlijke inspanning van Consumentenbond, ouderen- en patiëntenorganisaties.

 Actie “waardig ouder worden” overgedragen aan VWS.

Begin 2017 heeft een groot aantal politieke en maatschappelijke organisaties onder aanvoering van Omroep MAX, KBO-PCOB en de ChristenUnie zich verbonden aan het manifest “Waardig Ouder Worden” (Kent u dit manifest nog, anders kunt u het hier lezen/downloaden).

Uitgangspunten van dit manifest werden eind 2017 opgenomen in het regeerakkoord en aan de nieuwe minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de heer Hugo de Jonge werd de opdracht gegeven dit verder uit te werken, tezamen met de samenleving. Voor de gehele kabinetsperiode werd hiervoor € 180 miljoen uitgetrokken

Dit heeft geleid tot het project “Pact voor de Ouderenzorg” en de oprichting van een Raad van Ouderen. Daar hebben wij in de afgelopen tijd al diverse publicaties aan gewijd. Het is een uitstekend project om de samenleving duidelijk te maken dat er grote veranderingen in de ouderenzorg moeten komen, wil dit betaalbaar en uitvoerbaar blijven.

In onze Themadag Zorg op 27 maart met als motto “Wat kan u zelf” gaan wij voor afgevaardigden van de lid-organisaties uitvoerig hierop in.

Op 5 maart is in een bijeenkomt met o.a. de minister het project ”Waardige ouder worden” beëindigd en de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de wensen overgedragen aan de minister in het Pact voor de Ouderenzorg. Uiteraard met de opmerking: “Minister, wij blijven u nauwgezet volgen!”

CPB verwacht dat de koopkracht 2019 op peil blijft.

Op 5 maart heeft het Centraal Planbureau (CPB) de prognoses voor 2019 en 2020 gepubliceerd.

Deze (concept)prognoses wijken nauwelijks af van de eerder gepubliceerde ramingen. Voor gepensioneerden betekent het, dat de doorsnee-koopkrachtstijging (de “mediane statische koopkracht”) 1,6% zal zijn in 2019 en zal dalen naar 0,9% in 2020. Bovendien stijgt naar huidige verwachting het aantal huishoudens met negatieve koopkracht van 2% in 2019 naar 9% in 2020. Klik hier voor een overzicht van de koopkrachtontwikkeling 2019-2020.

Hieronder de reactie van het CPB op een aantal veel gestelde vragen.

Zijn de meest actuele energieprijzen in de koopkrachtcijfers meegenomen?
Ja, de meest actuele inzichten zijn in de raming meegenomen. Het CPB neemt de energieprijzen mee via de raming voor de inflatie. De laatste cijfers van het CBS over januari (inclusief het effect van de hogere btw en energierekening) zijn hierin verwerkt.

Wat is het effect van de hogere energieprijzen (en de btw-verhoging) op de inflatie?
De lastenverhoging ging in per 1 januari en werkt naar verwachting snel door in prijzen. Het inflatiecijfer (CPI) kwam januari jl. uit op 2,2%, wat in lijn is met de huidige CPB-raming van 2,3% voor 2019. De raming dat 96% van alle huishoudens er in 2019 in koopkracht op vooruit gaan, is gebaseerd op dit laatste cijfer (dus 2,3% inflatie).
Hoe zijn de energielasten in de koopkracht verwerkt?
De energielasten zijn onderdeel van het officiële inflatiecijfer. Het CPB hanteert de CBS-definities van besteedbaar inkomen, consumptie en inflatie. De koopkrachtontwikkeling geeft de verandering van het besteedbaar inkomen weer. Daarbij wordt rekening gehouden met de algemene prijsstijging van de goederen en diensten die Nederlandse huishoudens consumeren.
Hoe zeker is de raming?
Een raming is altijd omgeven door onzekerheid. Zo kunnen de lonen sneller of juist minder snel stijgen, wat onder andere weer gevolgen heeft voor de koopkrachtontwikkeling. Belangrijke onzekerheden rond de raming komen voort uit de internationale politieke en economische omgeving, zoals de Chinese economie, de Brexit en het handelsbeleid van de VS.

Uitgebreidere informatie met o.a. het naar aanleiding van deze prognose uitgegeven persbericht, een visuele samenvatting en een infographic vindt u via deze link naar de website van het CPB.

Marktwerking in de zorg.

Afgelopen week werden wij verrast door een tweetal krantenartikelen:

Een interview met minister Hugo de Jonge in het AD met als titel: ”Wij moeten bij de zorg terug naar het gezond verstand” en een artikel in de NRC  met als titel “Ziekenhuislandschap moet drastisch op de schop” door de directeur van het ziekenhuis Bernhoven in Uden.

Beiden bedoelen dat het huidige systeem van marktwerking in de zorg niet leidt tot een zorgorganisatie die betaalbaar is, toegankelijk is een kwalitatief goed.  Dit is niet nieuw! Al in 2015 werd op verzoek van de regering een advies uitgebracht over de gewenste en nodige organisatie van de zorg in 2030, wil dit betaalbaar en uitvoerbaar blijven.

Ziekenhuis Bernhoven en de gemeente Uden heeft dit advies al opgevolgd met goede resultaten! Echter de regering heeft dit advies waaraan velen, ook KNVG/NVOG hebben meegewerkt, in de la laten liggen. Wij hopen, mede in het belang van de ouderen in Nederland, dat dit advies weer uit de la wordt gehaald.

De commissie Zorg, Welzijn en Wonen van de KNVG/NVOG  gaat ermee aan de slag!

vrijdag 1 maart 2019

PERSBERICHT: NVOG en KNVG doen oproep aan minister via de STER.

De twee gepensioneerdenkoepels KNVG en NVOG starten op 1 maart een intensieve radiocampagne. In STER-spotjes roepen ze minister Koolmees, de Tweede Kamer en de pensioenonderhandelaars in Den Haag op een einde te maken aan de onzekerheid over de pensioenen en om jongeren en ouderenorganisaties mee uit te nodigden aan de onderhandelingstafel over een nieuw pensioenstelsel. Lees hier het complete persbericht.

Het bericht is ook gestuurd aan minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de griffier van de Tweede Kamer.

Duidelijke uitleg over ons pensioenstelsel.

Nederlandse pensioenfondsen bezitten 200% van het Bruto Nationaal Product, het eerstvolgende land – op grote afstand – is Finland met 59%. Alle andere landen hebben – veel – minder pensioenvermogen. Maar de pensioenen worden overal geïndexeerd, behalve in Nederland. Want u moet geloven dat onze pensioenfondsen er slecht voor staan.

Ons pensioenstelsel, onhoudbaar of onverwoestbaar? Op de website van KNVG staat een link naar een 28 minuten durende video, waarin Rob de Brouwer, pensioenexpert en lid van KBO-Brabant (geassocieerd lid van KNVG), het duidelijk uitlegt in een webinar. De Brouwer is auteur van het boek ’21 mythes en onwaarheden over ons pensioen’.

Noot: De Brouwer vertolkt in deze video niet de standpunten van NVOG. In het kader van de gedachtenwisseling over en het op gang brengen van de discussie over pensioenen leek het ons echter goed deze informatie met onze lezers te delen.

Niet alleen gehoord worden maar ook meepraten.

Het hieronder te lezen artikel verscheen vandaag in dagblad Trouw in de rubriek Samenleving.

Waarom zitten gepensioneerden niet aan de onderhandelingstafel om tot een nieuw pensioenstelsel te komen? Vandaag start hun radiocampagne. Hij hoort het steeds vaker de laatste maanden: ‘Ga wat doen, ga de barricaden op!’. Als voorzitter van de belangenvereniging voor gepensioneerden NVOG heeft Jaap van der Spek te maken met een boze achterban. Waarom zitten zij niet aan tafel bij het overleg over een nieuw pensioenstelsel? Onderhandelen willen ze, iets wat tot nu toe is voorbehouden aan werknemers, werkgevers en het kabinet.

Vandaar dat NVOG vandaag samen met de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepen­sioneerden (KNVG) begint met een radiocampagne. De boodschap richt zich tot verantwoordelijk minister ­Wouter Koolmees van sociale zaken en de pensioen-onderhandelaars: gun ons een plek aan tafel. Volgens de twee verenigingen vertegen-woordigen ze samen zo’n 300.000 leden.

Vindt uw achterban een nieuw stelsel überhaupt nodig?

“Wij willen niet dat het huidige systeem helemaal op de schop gaat. Maar toch zien ook wij dat het op sommige punten vastloopt. Nu krijgen werknemers een soort zekerheids-garantie die in werkelijkheid niet blijkt te bestaan. Het bieden van die zekerheid kost veel geld. En het loslaten van die garanties levert dus geld op. Bijvoorbeeld door de verplichte buffer op te heffen die pensioenfondsen nu nog moeten aanhouden voor wanneer het economisch slechter gaat. Dat betekent dat je pensioenuitkeringen eerder kunt verhogen. Met als kanttekening een grotere kans op korten van het aanvullend pensioen als het economisch tegenzit.

“Maar het liefst zien we óók dat minister Koolmees nieuwe rekenregels laat opstellen voor hoeveel geld pensioenfondsen in kas moeten hebben. Die vinden wij nu te streng.”

U wilt dat geluid aan de onderhandelingstafel laten horen. Maar uw belangenvereniging zat dit jaar al twee keer aan tafel bij de minister, en de volgende afspraak staat ook al gepland in april.

“Gehoord worden is iets anders dan meebeslissen. Voor het draagvlak van het nieuwe pensioenstelsel is het essentieel dat gepensioneerden daarover hebben meegedacht. Én jongeren, trouwens. Er wordt wel gedacht dat ouderen en jongeren in deze discussie tegenover elkaar staan, maar dat is niet zo. Wij vragen dus ook van de minister of jongerenorganisaties van de vakbonden mee mogen praten.”

Jongeren en ouderen samen optrekken? Die hebben toch heel verschillende belangen in de pensioendiscussie?

“Nee, hoor. Wij praten veel met de jongeren van FNV, CNV en VCP. Daaruit volgt steevast hetzelfde belang: de pensioenen laten meebewegen met de inflatie voor elke generatie. De vraag is vooral hoe je moet balanceren tussen de kans op hogere pensioenen en een hoger risico op kortingen. Gepensioneerden hebben er last van dat hun pensioenuitkering niet meestijgt met de inflatie, maar jongeren zeker ook in de opbouw van hun pensioen. Dat is waarom wij ook de jongeren mee aan de onderhandelingstafel willen.

“Verder pleiten wij ook voor een beleggingsbeleid dat voor alle leeftijden hetzelfde is. Momenteel gaan de premies die jongeren inleggen met meer risico naar de beurs. Het kabinet wil dat onderscheid eerder uitbreiden dan afschaffen, met het idee dat ouderen minder risico willen lopen vlak voor ze ophouden met werken. Maar dat klopt niet. Onderzoek van de Pensioenfederatie toont dat juist ouderen beursrisico’s willen met de kans op stijgende pensioenen. Jongeren willen juist zekerheid over wat ze gaan krijgen.”

De vakbonden liepen eind vorig jaar weg uit het pensioenoverleg. Schuren de gepensioneerden die u vertegenwoordigt dichter tegen de vakbond aan of tegen de standpunten van het kabinet?

“Wij zitten precies tussen die twee in. Net als de vakbeweging willen wij niet dat de AOW-leeftijd straks een-op-een gaat stijgen met de stijgende levensverwachting in Nederland. Niet iedereen gaat dat halen, zeker niet met een zwaar beroep. Minister Koolmees pleit er vooralsnog wel voor.

“Maar in tegenstelling tot de vakbonden willen wij die AOW-leeftijd níet bevriezen op 66 voor de komende vijf jaar. In dat geval moeten ­pensioenfondsen het aanvullend pensioen ook op die leeftijd blijven uitkeren. Dat kost ze dus veel geld, dat de kans op kortingen alleen maar vergroot.”

DNB Nieuwsbrief pensioenen.

De Nederlandsche Bank heeft haar nieuwsbrief pensioenen februari uitgebracht. U kunt de online versie van de nieuwsbrief hier lezen.

MOB: contant betalen moet mogelijk blijven maar niet alle apotheken werken mee.

In eerdere nieuwsbrieven informeerden wij u over de inspanningen van de werkgroep Toegankelijkheid en Bereikbaarheid in het MOB (Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer) waarvan NVOG-man Cees van Tiggelen namens onze organisatie en KBO-PCOB en NOOM voorzitter is. Een van de prioriteiten van het MOB in 2019 is ervoor te waken dat de mogelijkheid om met contant geld te kunnen betalen blijft bestaan.

De Consumentenbond ontvangt echter steeds vaker klachten dat bij de apotheek niet meer met contant geld kan worden betaald. Zij gingen daarom in gesprek met deze branche. U lees het artikel van de Consumentenbond door hier te klikken.

Lees ook het artikel uit De Telegraaf van 12 september 2018, De Stelling: “Klant moet kunnen kiezen”. Nog steeds actueel!

woensdag 27 februari 2019

PERSBERICHT: NVOG en KNVG doen oproep aan minister via de STER. De twee gepensioneerdenkoepels KNVG en NVOG starten op 1 maart een intensieve radiocampagne. In STER-spotjes roepen ze minister Koolmees, de Tweede Kamer en de pensioenonderhandelaars in Den Haag op een einde te maken aan de onzekerheid over de pensioenen en om jongeren en ouderenorganisaties mee uit te nodigden aan de onderhandelingstafel over een nieuw pensioenstelsel. Lees hier het complete persbericht. Het bericht is ook gestuurd aan minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de griffier van de Tweede Kamer.

vrijdag 22 februari 2019

Van de voorzitter.

Aan tafel bij minister Koolmees

In zijn brief aan de Tweede Kamer over de vernieuwing van het pensioenstelsel heeft minister Koolmees in de laatste alinea gezegd, dat hij met de verschillende partijen in gesprekken input wil krijgen. Reacties op zijn in de brief verwerkte gedachten over de vernieuwing van het pensioenstelsel na het mislukken van het overleg tussen vakbonden, werkgevers en overheid. Voor de verzending van de brief heeft hij met een vertegenwoordiging van de senioren en jongeren op 22 januari aan tafel gezeten en na het verzenden van de Kamerbrief wederom op 19 februari. Omdat er dan meer onderzoek nieuws te verwachten is, spreken de delegatie en de minister elkaar op 4 april opnieuw.

Tijdens het gesprek van 19 februari liet de minister zich vervangen door de directeur generaal Gert Jan Buitendijk, omdat hij door griep was geveld. Het was een open gesprek waarin alle ruimte was om vragen te stellen en antwoorden te geven op de 10 punten uit de brief van de minister. Onze reactie was voorbereid door de pensioencommissie van KNVG en NVOG, waaraan ook actief wordt meegewerkt door deskundigen van de ANBO en de KBO-PCOB.

Door de ambtenaren werd gemeld dat de Kamerbrief van de minister (aan de Tweede Kamer beloofd na het mislukken van de pensioenonderhandelingen) uit gegaan is van het regeerakkoord en niet van de al bijna bereikte resultaten, omdat het ministerie onzeker is over de vraag of de vakbonden mogelijk terug zouden kunnen komen op wat al bereikt was en dat in dat geval de Kamerbrief een verkeerde basis zou hebben. Minister Koolmees en het ministerie gaan er echter vanuit, dat wat al bereikt was ook wat hen betreft verder zou kunnen worden uitgewerkt in nadere onderhandelingen.

De minister heeft de commissie parameters (deskundigen onder leiding van ex-minister Dijsselbloem) gevraagd om op basis van de ontwikkelingen na te gaan hoe de rekenrente er voor de komende tijd uit zou moeten zien. Nadrukkelijk binnen de kaders van het huidige financiële toetsingskader. Dat laatste houdt in dat de commissie geen uitbreiding heeft gekregen om na te denken over een mogelijk betere rekenrente in een vernieuwd stelsel. De minister blijft overigens vasthouden aan het belang van de risicovrije rente als basis voor de toekomstbestendigheid van het stelsel. Wij hebben nogmaals aangegeven, dat deze ooit in het leven opgeroepen rekenmethode een politieke invalshoek heeft en gebaseerd is op het oude idee, dat een zekere uitkering een zeer voorzichtige berekening van de verplichtingen met zich meebrengt, terwijl de werkelijkheid van alle dag juist aangeeft, dat het gebruiken van die risicovrije rente onzekerheid geeft. Ook gezegd, dat heel veel deskundigen, maar ook Europa, van oordeel zijn, dat een vernieuwing van het stelsel juist ruimte geeft voor andere en betere rekenregels. En als dat zo is, hoe komt het dan dat de minister zo halsstarrig blijft vastzitten aan die risicovrije rente?

We hebben nog een argument ingebracht. De minister erkent dat er een onbalans is tussen het berekenen van de te betalen premie en het berekenen van de verplichtingen (wat de pensioenfondsen in kas moeten hebben om later te kunnen uitbetalen) en dat daaraan wat moet worden gedaan. Hij worstelt echter met het feit dat er weinig tot geen vertrouwen meer is in de overheid en langzamerhand ook niet meer in het stelsel. Zowel bij gepensioneerden als bij jongeren, zij het om van elkaar verschillende redenen. Bij de vernieuwing van het stelsel zou hij graag ook het vertrouwen willen herstellen. Van onze kant hebben wij erop gewezen, dat het vertrouwen nooit zal kunnen herstellen als de minister vast blijft houden aan ooit ingenomen standpunten over de rekenrente (welk rendement heb je echt nodig?), zonder bereid te zijn deskundigen te vragen naar wat zij adviseren ten aanzien van verstandige rekenregels bij een vernieuwd stelsel.  Als de minister de bereidheid niet heeft open te staan voor wat deskundigen daarover zeggen, dan zal het resultaat zijn een duidelijk politieke keuze zonder een fatsoenlijke onderbouwing. Waarmee het vertrouwen beslist niet terugkomt. De ambtenaren zullen onze argumentatie en de suggestie van de inzet van deskundigen met de minister bespreken.

Wij hebben aangegeven, dat we blij zijn dat de minister van oordeel is dat ook organisaties van senioren en jongeren input moeten kunnen leveren aan zijn tafel en dat de minister op relevante momenten ons daarbij actief betrekt en dan ook serieus naar ons luistert, maar dat wij ook een rol willen spelen aan de onderhandelingstafel zelf als die (mogelijk na de verkiezingsdatum van 20 maart) weer van start gaat. Of zo’n onderhandelingstafel er komt is afhankelijk van wat er aan onderzoeksresultaten komen en de reactie daarop van vooral de vakbonden. Het gaat bijvoorbeeld om de vraag wat de consequenties zullen zijn als de zogenoemde één op één relatie in de AOW ‘met elkaar gemiddeld een jaar ouder worden en dan ook een jaar later met pensioen’ en de vraag wat te doen met de uitvallers voor de pensioengerechtigde leeftijd bij zware beroepen.

In het anderhalf uur durende gesprek van 19 februari hebben we nog een aantal punten, aangereikt door de pensioencommissie, besproken. Weliswaar meer van technische aard, maar wel belangrijk. Daarop komen we in het volgende gesprek van 4 april terug.

Aan de gesprekken met de minister nemen deel:

Jan R. de Jong (senioren FNV en CNV-senioren)
Manon Vanderkaa (KBO-PCOB)
Willem Reijn (ANBO)
Jaap van der Spek (KNVG, NVOG en NOOM)

Vertegenwoordiging jongeren van CNV (coördinator Semih Eski), FNV en VCP

Verscherpt toezicht op afgifte rijbewijzen.

Eind januari stuurden NVOG en KNVG een brief naar Den Haag waarin werd gevraagd om maatregelen te treffen tegen de grote achterstand in de afgifte van rijbewijzen bij het CBR. Dinsdag ontvingen wij een reactie van het CBR waarin wordt gezegd dat men 75-plussers meer voorlichting wil geven over het verlengen van hun rijbewijs.

Bovendien werd vandaag bekend dat minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat bij het CBR verscherpt toezicht gaat toepassen vanwege de grote achterstanden bij het verstrekken en verlengen van rijbewijzen. Lees hier het artikel hierover van RTV Utrecht.

Wilt u uitgebreidere informatie lezen over de maatregelen die het CBR neemt om de ouderen te helpen bij het verlengen van hun rijbewijs, dan klik u hier.

Herinnering extra Algemene Vergadering.

Heeft uw vereniging zich al opgegeven voor de extra Algemene Vergadering op vrijdag 15 maart a.s.? Tijdens deze bijeenkomst verzamelt het bestuur graag uw reacties op de concept afspraken voor de beoogde fusie van NVOG en KNVG. Als achtergrondinformatie kan het adviesrapport van de fusiecommissie worden gebruikt. Als basis voor de bespreking dienen de op 4 februari aan de verenigingen toegezonden documenten. Eventueel sturen we u desgevraagd de stukken nogmaals toe.

U kunt zich voor deze belangrijke beraadslaging tot 6 maart a.s. per e-mail aanmelden bij Belinda Koops, secretariaat NVOG nvog@gepensioneerden.nl, onder vermelding van de namen van maximaal drie afgevaardigden van uw vereniging.

NVOG en KNVG gaan de ether in.

De werkgroep seniorenactie (de gezamenlijke seniorenorganisaties) heeft na de debatmanifestatie van 19 november besloten om, in verband met beschikbare tijd en energie van mensen, nog een drietal activiteiten op te pakken. Dat gebeurt naast de voortdurende diplomatie aan de pensioentafels en in de maatschappelijke en politieke pensioennetwerken. De bedoeling is om langs de zijlijn druk uit te oefenen op de diplomatieke weg, maar wel zo dat het de diplomatieke weg niet in de wielen rijdt.

Momenteel wordt een overzicht gemaakt van wat de politieke partijen in hun programma’s en hun uitingen de laatste maanden hebben gezegd over de pensioenen en welke daarvan wel of niet passen in de toetsingscriteria van organisaties van senioren en gepensioneerden. De eerste resultaten zijn niet hoopgevend, in die zin dat de politieke partijen (op enkele uitzonderingen na) zich nauwelijks uitlaten over voor pensioenen belangrijke onderwerpen. Als ze dat doen is het vaak in vaagheden. De pensioencommissie gaat het nu verder uitwerken om te kijken wat we er (onder meer publicitair) mee kunnen doen.

Woensdagavond gaan Joep Schouten (KNVG) en Jaap van der Spek (NVOG) in overleg met Tuur Elzinga, de pensioenbestuurder van het FNV. Eén van de onderwerpen is de vraag of we mee gaan doen met de manifestatie op 18 maart. Voorwaarden zijn wel dat we een ‘eigen podium’ moeten krijgen en dat we het inhoudelijk eens kunnen zijn met wat er gebracht wordt. Dat laatste is belangrijk omdat sommige standpunten van de vakbonden niet in overeenstemming zijn met en in het belang van gepensioneerden. Een voorbeeld daarvan is het bevriezen van de AOW-leeftijdsgrens op 66 jaar. Wij zijn het wel eens met een vertraging en het loslaten van de één op één relatie ‘een jaar ouder worden en dan ook een jaar later met pensioen’, maar bevriezing betekent dat ook de pensioenfondsen de koppeling zullen maken, waardoor er meer geld uit de pensioenpotten nodig is voor pensioenuitkeringen op een vroeger moment en dat daardoor de indexeringen nog weer verder worden uitgesteld, dan wel kortingen dichterbij komen.

Tenslotte is besloten om drie weken radiocommercials (spotjes) uit te zenden vanaf eind volgende week op NPO Radio 1, 4 en 5. Het bestuur heeft daarmee ingestemd, maar wel met de opmerking dat we daarna de effecten moeten evalueren. Naast het uitoefenen van druk op overheid en pensioenonderhandelaars, gaat het er ook om hoorbaar te maken (voor alle gepensioneerden, maar vooral ook voor onze eigen achterban) dat we veel energie steken in de belangenbehartiging, in dit geval op het terrein van de pensioenen. Het voornemen is om in april/mei, als de onderhandeling mogelijk weer op gang zijn gekomen, met een tweede serie te komen, wat meer op de inhoud gericht. We gaan dus de ether in!

Pact voor de Ouderenzorg.

Nationale Coalitie en lokale coalities tegen eenzaamheid

Op 12 februari 2019 vond in den Haag een bijeenkomst plaats over programmaonderdeel ”Eén tegen Eenzaamheid” van het Pact voor de ouderenzorg.

Uiteraard was hierbij ook NVOG/KNVG vertegenwoordigd.

Doelstellingen van het programmaonderdeel zijn:

1. Eenzaamheid signaleren en bespreekbaar maken.
2. Eenzaamheid doorberekenen duurzaam aanpakken.

Eenzaamheid: eenzaam word je niet zomaar!

Oorzaken zijn o.a.: verweduwing, verlies van gezondheid, armoede, verhuizing, verlies van mobiliteit, verlies van naasten, institutionalisering, langer thuis wonen etc. Eenzaamheid is divers, en dit komt niet alleen voor bij ouderen maar zeker ook bij jongeren!

Om iets te doen aan eenzaamheid worden vanuit de overheid tal van initiatieven opgestart. Dat is landelijk, maar de echte oplossingen moeten worden geïnitieerd in dorpen en steden, en dan vooral in de wijken. Daarvoor is door het ministerie van VWS een zogenoemd aanjaagteam aangesteld om te activeren dat gemeenten lokale coalities gaat smeden om gemeentelijk of per wijk dit probleem, dat steeds groter wordt, aan te pakken en oplossingen te vinden. Daar professionals dat niet alleen kunnen zal zeker een beroep moeten worden gedaan op de (jonge) senioren in de gemeente die hierbij kunnen helpen. De inzet van vrijwilligers zal moeten worden geactiveerd! Vandaar de oprichting van, naast een Nationale coalitie, lokale coalities van samenwerkende organisaties in de gemeente.

Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid

NVOG en KNVG hebben zich aangesloten bij de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid. Wij hebben de volgende verklaring ondertekent:

“Ik zie dat eenzaamheid iets is waar wij alleen met zijn allen iets aan kunnen en moeten doen. Daarom zet ik mij samen met het ministerie van VWS en andere organisaties in voor het verminderen van eenzaamheid onder ouderen. Ik wil me daartoe in ieder geval de komende twee jaar inzetten als deelnemer aan de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid en neem daarom deel aan verdiepingsmeetings om mijn organisatie te (laten) inspireren en het landelijk netwerk mee vorm te geven. Ik stimuleer mijn (lokale) vestigingen in het land om deel te nemen aan de lokale coalities tegen eenzaamheid en betrek ouderen, hun familie of buurtbewoners bij mijn aanpak”

“Door deel uit te maken van een netwerk uit allerlei sectoren word ik toegerust met kennis en kunde en ben ik onderdeel van een krachtige beweging die landelijk en lokaal het verschil maakt om eenzaamheid te verminderen”

ANWB project AutoMaatje

Als uitvloeisel van onze inzet om eenzaamheid te bestrijden hebben wij met de ANWB afgesproken om het project “AutoMaatje” te promoten. Meer hierover op de Themadag die NVOG en KNVG op 27 maart 2019 organiseren.

vrijdag 15 februari 2019

vrijdag 8 februari 2019

Raad van Ouderen adviseert minister van VWS.

De Raad van Ouderen, waarin Joost Bos zitting heeft vanuit NVOG en KNVG, heeft op verzoek van minister Hugo de Jonge zijn eerste officiële advies uitgebracht. Het onderwerp is de in het regeerakkoord afgesproken campagne “Herwaardering van ouderen”.

De minister had de volgende vraag neergelegd:

“Hoe geven we zo goed mogelijk invulling aan de campagne herwaardering van ouderen? In het regeerakkoord is opgenomen dat er een campagne herwaardering van ouderen komt. Hoe zorgen wij ervoor dat niet alleen de kwetsbaarheid van ouderen wordt gezien? Ouderen passen op kleinkinderen, doen vrijwilligerswerk, zetten zich in voor de samenleving. Hoe zorgen wij ervoor dat die kant ook wordt gezien? En hoe zorgen wij ervoor dat ouderen (en hun omgeving) zich voorbereiden op het ouder worden?

De 5 adviezen

1. Het imago van de ouderen: worden ouderen nu gezien als “warm en wijs” of zijn ze incompetent en fysiek kwetsbaar? De Raad van Ouderen (RvO) adviseert om in de campagne onderzoeksrapporten te betrekken die inzicht geven in de ontwikkeling van het imago en de gevolgen ervan. Op die manier kan vastgesteld worden welk beeld verbeterd moet worden.
2. Diversiteit binnen de groep 65-plussers: er zijn grote verschillen tussen groepen mensen. Denk aan de vitale ouderen en aan de groep ouderen die zich in een kwetsbare situatie bevinden. Dat kwetsbare kan op verschillende terreinen zijn. Het advies van de RvO is om in de campagne nadrukkelijk aandacht te besteden aan de diversiteit.
3. Het zelfbeeld van de ouderen: hoe denken ouderen over zichzelf en hoe waarderen zij het ouder worden? Vitale ouderen weten om te gaan met de beperkingen van het ouder worden en beschikken over voldoende veerkracht om te gaan met verdriet. Daarom adviseert de RvO om aandacht te besteden aan het zelfbeeld van de ouderen.
4. Een volwaardige levensfase: dat is ouder worden. De oudere moet zich zo goed mogelijk voorbereiden op een fase waarin op een prettige manier ouder worden het uitgangspunt is. Met alle obstakels die daarbij horen. De RvO adviseert om het ouder worden als een volwaardige (ontwikkelings)fase te zien.
5. De naam van de campagne: Herwaardering van ouderen kan naar de mening van de RvO beter worden vervangen door “waardig ouder worden” of “wat wil je later worden”.

Bij de verdere voorbereiding van de campagne worden leden van de Raad van Ouderen betrokken.

In een bijlage bij het advies heeft de Raad van Ouderen 10 aandachtspunten benoemd. Deze aandachtspunten zijn breder dan alleen voor de adviesaanvraag. Het gaat bijvoorbeeld ook over voorbereiden op het ouder worden, digitale vaardigheden en het levenseinde.

Het volledige advies, inclusief de aandachtspunten, kunt u hier downloaden en vind u op onze website onder het thema Zorg, Welzijn en Wonen in “Publicaties”.

Uiteraard volgen wij wat de minister met dit advies gaat doen.

Nieuwsbrief AGE Platform Europe

AGE Platform Europe is een Europees netwerk van non-profit organisaties van en voor 50-plussers, dat tot doel heeft de stem en de belangen van de 200 miljoen burgers in deze leeftijdscategorie in de Europese Unie te bevorderen.

Het op EU en international niveau verdedigen van de rechten en belangen van ouderen en het bewaken van het sociaal-economisch beleid van de Europese Unie zijn twee van de belangrijkste doelen van het netwerk. NVOG is bij AGE Platform Europe aangesloten en wordt vertegenwoordigd door mevrouw Regine Matthijsen, voorzitter van de NVOG werkgroep internationale zaken. Sinds het najaar van 2018 is zij namens ons land lid van het bestuur van Age Platform Europe.

De AGE’s nieuwsbrief dekking (in het Engels) geeft een overzicht van het AGE werk en van het recente EU en internationale nieuws op maandelijkse basis. U kunt er ook voorbeelden van zgn. “good practices”, een selectie van de komende evenementen en projectoproepen vinden. De nieuwsbrief februari kan men hier lezen.

maandag 4 februari 2019

NVOG en KNVG kritisch over 10-puntenplan minister Koolmees.

Als reactie op de brief van minister Koolmees aan de Tweede Kamer van afgelopen vrijdag, waarin hij aangeeft dat hij nu zelf door gaat met het aanpassen van het pensioenstelsel, hebben KNVG en NVOG gisteren een persbericht uitgegeven.

Volgens beide koepels worden in het door de minister opgestelde 10-puntenplan wegens het ontbreken van een breed draagvlak (ouderen- en jongerenorganisaties worden niet in het overleg worden betrokken) geen prioriteiten gesteld die nodig zijn om tot een voor alle betrokken partijen rechtvaardig vernieuwd pensioenstelsel te komen. U kunt het persbericht hier lezen.

Het persbericht is ook gestuurd aan de ministeries van SZW en van Financiën, de Pensioen Federatie, SER, DNB, FNV en CNV.

vrijdag 1 februari 2019

Stagnatie bij verlenging rijbewijzen CBR

Uit onze lid-organisaties krijgen wij steeds vaker melding dat het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) achterloopt bij de afgifte van nieuwe (lees: verlengde) rijbewijzen, waardoor mensen niet op tijd over een geldig rijbewijs kunnen beschikken. Het probleem bij het CBR lijkt te zitten in de verwerking van de gezondheidsverklaring, die een grote groep mensen, waaronder ouderen, moet indienen om hun rijbewijs verlengd te krijgen.

Over dit onderwerp verscheen vorige week een artikel in de Volkskrant waarin overigens staat de het CBR erkent dat er een achterstand in de afgifte is. Ook het Dagblad van het Noorden wijdde er onlangs een artikel aan.

NVOG en KNVG hebben deze week een brief gestuurd naar minister Kajsa Ollongren van BZK (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) waarin de ongerustheid onder ouderen wordt gesignaleerd en waarin wordt gevraagd welke maatregel zij gaat nemen om de achterstand in de afgifte van rijbewijzen op te lossen. Een kopie van de brief is gestuurd aan de directie van het CBR. U kunt de brief aan de minister hier lezen.

Bericht van de Rijksoverheid: Kabinet werkt verder aan nieuw pensioenstelsel

Hervorming van het pensioenstelsel is noodzakelijk. Daarom wordt de komende maanden verder gewerkt aan een nieuw pensioenstelsel. Dat moet robuuster en persoonlijker zijn en ook beter passen bij de moderne arbeidsmarkt.  Om geen tijd te verliezen gaat minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid alvast aan de slag om noodzakelijke aanpassingen te doen. Hij staat daarbij open voor suggesties van bonden, werkgevers, pensioenuitvoerders en toezichthouders.
Lees meer

Nieuwsbrief 3

vrijdag 25 januari 2019

Nibud koopkrachtberekeningen voor 2019.

Een hogere energierekening, een hogere zorgpremie en een verhoging van de btw. Iedereen krijgt te maken met hogere uitgaven en toch hebben we in 2019 meer te besteden dan in 2018. Dit blijkt uit de nieuwste koopkrachtberekeningen van het Nibud. Het Nibud heeft alle veranderingen in de huishoudportemonnee voor 2019 in kaart gebracht en ziet koopkrachtveranderingen van -0,8% tot +2,7%.

100 voorbeeldhuishoudens. 

(Bekijk hier het overzicht Koopkrachtveranderingen voor 2019)

Van de 100 voorbeeldhuishoudens gaan er slechts 4 iets op achteruit. Alle andere huishoudens hebben dit jaar meer te besteden dan afgelopen jaar. Het Nibud waarschuwt echter wel dat veel huishoudens daar nauwelijks iets van zullen merken, omdat het geen grote stijgingen zijn.

In tegenstelling tot voorgaande jaren gaan nu ook vrijwel alle gepensioneerden met een aanvullend pensioen erop vooruit. Voor sommige gepensioneerden met een aanvullend pensioen is de stijging forser dan voor anderen. Zij hebben met name meer profijt van de gestegen ouderenkorting.

Prepensioen.

Eén van de vier huishoudtypen die een koopkrachtdaling meemaken, betreft een alleenstaande met een prepensioenuitkering (jonger dan de AOW-leeftijd). Dit huishoudtype ondervindt nadeel van het achterwege blijven van de indexatie van de pensioenen en profiteert niet van de stijging van de AOW of de ouderenkorting, omdat daar (nog) geen recht op is.

Prijsstijgingen.

Bij deze nieuwste koopkrachtberekeningen heeft het Nibud gerekend met een inflatiecijfer van 2,4%. Het Nibud geeft aan, dat veel consumenten moeilijk kunnen geloven dat ze erop vooruitgaan. De hogere uitgaven zoals de gestegen zorgpremie en de hogere energierekening zijn sneller zichtbaar dan de inkomensstijgingen die deze hogere uitgaven compenseren.

Het Nibud heeft zijn Koopkrachtberekenaar aangepast.

Koopkrachtcijfers laten zien hoeveel iemand gemiddeld te besteden heeft in vergelijking met het afgelopen jaar. Het Nibud berekent hoeveel het inkomen stijgt of daalt en haalt daar de gemiddelde uitgaven weer van af. Het Nibud benadrukt dat het om gemiddelden gaat en dat iedereen zelf op een rij kan zetten hoe de inkomsten en uitgaven voor hem of haar persoonlijk wijzigen. Om consumenten daarbij te ondersteunen heeft het Nibud de Koopkrachtberekenaar aangepast. Deze vernieuwde internettool laat zien hoe het inkomen en de uitgaven veranderen.

Overheid stelt 90 miljoen ter beschikking voor stimulering voor digitale zorg thuis!

Om de inzet van e-health bij zorg in de thuissituatie te stimuleren, stelt het kabinet de komende jaren 90 miljoen euro als subsidie ter beschikking. Aanbieders van zorg en ondersteuning kunnen dit voorjaar samen met inkopers plannen voor de subsidieregeling indienen.

E-health maakt, volgens het kabinet, dat zorg en ondersteuning beter en effectiever verleend kan worden. Ook worden zorgmedewerkers ontlast. E-health geeft daarnaast ouderen of chronisch zieken en hun mantelzorgers meer regie en meer bewegingsvrijheid. Ook verbetert e-health de kwaliteit van leven bij langer thuis wonen. Om deze redenen zet minister De Jonge (VWS) in het programma Langer Thuis in op grootschaliger gebruik van e-health. Daarbij valt te denken aan val-sensoren, elektronische sleuteloplossingen, wondverzorging op afstand, communicatieplatforms tussen professionals onderling en de cliënt, leefstijlmonitoring, maar ook technologie die een mantelzorger in staat stelt op afstand in de gaten te houden hoe het met zijn naaste gaat.

Barrières.

Ondanks de toegevoegde waarde en de toename van het aantal innovatieve toepassingen, stuiten ouderen, professionals, aanbieders van ondersteuning en zorg en inkopers op praktische barrières bij de inzet van e-health. Ouderen en professionals hebben soms training nodig om te leren hoe met e-health applicaties om te gaan. Ook moeten werkprocessen en inkoopcontracten aangepast worden. Met deze subsidieregeling wil het kabinet gebruikers helpen deze barrières te slechten. In het kader van deze regeling komt er de komende drie jaar jaarlijks 30 miljoen euro beschikbaar. Vanuit de regeling kunnen een kleine 300 initiatieven bekostigd worden, zo schat het kabinet. Aanbieders van Wmo-ondersteuning, Zvw- of Wlz- zorg thuis kunnen samen met één (of meer) inkopers van ondersteuning en zorg een aanvraag indienen. Vanaf 1 maart 2019 staat de regeling open voor aanvragers.

Dit is een goede zaak voor de leden van de lid-organisaties die E-Health ondersteuning thuis nodig hebben!

Koolmees wil geen tussenoplossingen voor pensioenkortingen.

Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken voelt niets voor noodverbanden om pensioenkortingen in de metaalsector te voorkomen. Dat zegt hij in reactie op de oproep van de twee sectorpensioenfondsen om in te grijpen. ‘Discussie over aanpassing van de rekenrente of hersteltermijnen is niet heel zinvol’, zei de D66’er donderdag. ‘Het moet gaan over een toekomstbestendig stelsel.’

Behalve de fondsbesturen komen ook de vakbonden in het geweer. Ze dreigen met stakingen. Voor 18 maart — twee dagen voor de Statenverkiezingen — staat een landelijke actiedag gepland

Pensioenakkoord

Koolmees wil niet vooruitlopen op een brief die hij heeft beloofd nog deze maand naar de Tweede Kamer te sturen. Daarin zal hij oplossingsrichtingen schetsen die in het gunstigste geval de onderhandelingen over een nieuw pensioenakkoord vlot kunnen trekken. Die strandden in november toen de bonden wegliepen van de onderhandelingstafel.

Op dat moment lag het aanbod van het kabinet op tafel om pensioenfondsen die niet de vereiste dekkingsgraad van 104% halen, niet te dwingen tot kortingen. Maar dat was volgens Koolmees ‘in de brede context van een brede stelselherziening’. ‘Je kunt niet aan één knopje draaien van de korting of de rente’, zei de minister er donderdag over. Volgens hem is er bovendien nog genoeg tijd om een uitweg te vinden. Het meetmoment voor de dekkingsgraad ligt op 31 december. ‘Dat is nog bijna twaalf maanden weg. Al mijn inzet is erop gericht om het voor die tijd voor elkaar te krijgen. We waren er in november heel dichtbij.’ Koolmees verwacht overigens geen geheel nieuwe inzichten meer in de pensioendiscussie. ‘Alle varianten zijn al verkend en doorgerekend. Maar welke accenten ik daarbinnen legt, komt in de brief te staan’.

Oliemannetje Asscher

Anders dan Koolmees vindt Lodewijk Asscher dat de tijd dringt. De PvdA-voorman roept het kabinet op om zo snel mogelijk de onderhandelingen met de polder te hervatten. ‘Na het klappen van het pensioenakkoord heeft het kabinet niets meer ondernomen,’ zei hij. De minister moet niet tot na de Statenverkiezingen wachten. Nu er kortingen dreigen voor miljoenen Nederlanders is langer talmen ‘onverantwoord’.

De PvdA-leider werpt zich op als mogelijk oliemannetje om de gesprekken in goede banen te leiden. ‘Als het zou helpen, ben ik bereid aan te schuiven.’ Bij de mislukte onderhandelingen vorig jaar waren de linkse partijen slechts op de achtergrond aanwezig.

Voorwaarde is wel volgens Asscher dat het kabinet met een beter bod komt. Zo dringen de bonden en de linkse partijen aan op een minder snelle stijging van de AOW-leeftijd en de mogelijkheid voor mensen in zware beroepen om eerder te kunnen stoppen met werken.

Daar liepen de vorige onderhandelingen ook al op stuk. Het kabinet onderkent dat de AOW-leeftijd minder snel omhoog moet, maar zegt dat dit zo veel geld gaat kosten, dat een beslissing erover moet wachten tot een volgende formatie. De bonden en oppositie bestempelen dat als onzin. ‘Het is een kwestie van politieke wil. Het geld is er,’ aldus Asscher donderdag.

VVD: ‘Positief signaal’

‘Ik ben blij dat de heer Asscher zijn verantwoordelijkheid laat zien en dat hij vindt dat het probleem moet worden opgelost’, reageert Koolmees. Het kabinet is op zoek naar een breed draagvlak, ook in de Tweede Kamer. ‘Een pensioenakkoord moet meer dan één kabinet meegaan.’

Over het aanbod van de PvdA-leider om aan te schuiven bij de onderhandelingen houdt Koolmees zich op de vlakte. ‘De focus is eerst op de brief aan de Kamer.’

Coalitiepartij VVD vindt het signaal van Asscher ‘heel positief’. Maar, zegt Tweede Kamerlid Roald van der Linde: ‘Ik moet nog wel zien wat hij dan meebrengt.’

Bron: Het Financieele Dagblad vrijdag 25 januari 2019

SER Themabrief.

De Sociaal-Economische Raad heeft de eerste Themabrief Pensioenen en AOW van dit jaar gepubliceerd. U klikt hier om de themabrief te lezen.